Kibaaroolu ka bo Epireli karoo ka taa Juunu karoo 2008          

Kibaaroolu ka bo Januwari karoo ka taa Maaci karoo to,  2008, ì fele
Kibaaroolu ka bo Okutoba karoo ka taa Disemba karoo to, 2007, ì fele
Ka muru kibaari kutoolu to, jang maa
Fadil Siise 27.6.2008
Deenaanoo wuluuta, sing naani, bulu saba

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookung kono, wolu ye a yitandi ko, deenaanoo doo le wuluuta Nigeria saatewo doo to, ì ka a fo meng ye Katagum, a ye sing naani le soto, bulu saba aning keeyaa fula.

Ñing deenaanoo wuluuta koridaa-wo-koridaa kono, wo ka ke seewoo ning buuñaaroo le ti, bari ñing deenaanoo meng too mu Abudullaayi ti, ate la kuwo mang ke wo ñaama. Bari a keta kaawakuwo ning jaakaloo le ti a la wuluulaalu ye. A deenaanoo ñing ye bulu fuloo soto a ñaama le, bari a bulu sabanjango be looring a konoo le to. A ye sing naani soto, adung a ye keeyaa fula le soto fanaa. Doo be a palaasoo le to, bari doo be a buudulaa le daa la.

A wuluulaalu ye a la kuwo yitandi ko, a wuluuring koolaa keta ì ye jaakaloo le ti. Bitung ì naata a samba moori jamaa yaa, bari wolu doo-doo mang a jaara noo. Ì naata labang lopitaani baa doo to, wolu fanaa mang kese bo noo jaba to, a la kuwo to. Dokitari baa doo meng be wo lopitaani baa to jee, ì ka a fo a ye Dr. Motolani Duroshola, wo be diyaamu kang a la kuwo to tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, kuwo meng ka wo kuu fasongolu saabu, wo mu boori jawu mingo le ti.


Lamin Demba 27.6.2008
Kambiya la tulumaafeng karannaalu naata

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Kambiya dingolu mennu si taa fo moo muwang ning luulu, wolu le seyita nang ka bo Tayiwan bankoo kang, ì la karango banding koolaa. Sanji naani koomanto bankoo ye ñing fondinkewolu kii Tayiwan bankoo kang ne ka tulumaafengolu la kuwo karang, adung itolu le keta karanding foloolu ti, ka taa ñing karango la.

Minista meng marata tulumaafengolu la kuwo la bankoo kang, a ning malafengolu, Usman Jamme, a be diyaamu kang tumoo meng, a ye ñing fondinkewolu jayi, aning a ye ì tentu wakiloo ning bataa la, ì ye meng taa ì la karango wucoo kono. A ko, ì la wo kata kuu kendoo be ke la ngaañaarango le ti bankoo bee ye.

Kumalaa kotengolu mennu diyaamuta a bengo to, wolu kono Tayiwan na Ambasadoo Richard Shih be jee le. Ayisatu Jallo le ye tenturoo dii a mooñoolu tooyaa la.


Lamin Demba 27.6.2008
Turubaadoo ye kasaaroo ke Wulli Barookundaa  

Kibaaroolu mennu bota Wulli Barookundaa saatewo to Basee tundoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, turubaadoo meng keta, a ning sanji baa, a ye tiñaari baa le ke moolu ye jee. Senelaalu mennu be jee, wolu ye a yitandi ko, ì la bungolu jamaa le tiñaata, aning ì la turoolu.

Hani ka bii, kibaaroolu tententa ka a yitandi ko, janning samaa ning turubaadoo fango be ke la, dimbaa le foloo bota Barookundaa saatewo to jee. Ì ko, a dimbaa ye kewo doo la bungo jani saatewo kono jee, ì ka a fo meng ye Ngansumaana Tuure.
Kumalaalu mennu diyaamuta jee, wolu ye ñing yitandi ko, itolu faamata ñing ñong maasiiba siifaa je la Wulli Barookundaa jee le.


Lamin Demba 23.6.2008
Kambiya la katadamfulaalu be ñaatotaa soto kang  
factflaggambia.jpg
Moofinduu la katadamfu ñoosaboo meng be kering teng, Kambiya la katadamfu kafoo be ñaatotaa soto kang jee le. A katadamfu ñoosaboo be dending palaasiñinoo le la Moofinduulaa la katadamfu ñoosaba baa to, meng be naa ke la Angola bankoo kang, a te mee la, a ning duniyaa bee la katadamfu ñoosaboo, meng be ke la South Africa bankoo kang, jaari.

Kambiya ning banku saba le ye katadamfu ñoosaboo ke foloo, wolu le mu Liberia, Senegal aning Algeria. Wolu kono, ì ning Liberia bankoo le foloo ye ì beng wolu la kapitaloo to Monrovia. Ì bee ye katadaañaa kiling ne soto ñoo la. Bari meng naata ke niikuyaa kuwo ti a kuwo kono, moo seyi ñong foota ì niyolu la tumoo meng na, moo doolu taata dundang tikeetoolu dedaa, mennu ning ì la katadamfu kafoo ye meng dedaa mang ke kiling ti. Wolu le naata wo jamaa waafi moolu la, fo moolu mang kung bayee kono. Bitung wo ñooñoroo kono, moo seyi naata foo ì niyo la.

Wo koolaa le Kambiya ning Senegal bankoo ye ì beng Kambiya la bayee baa to jang, bari ì doo-doo mang ñoo kañee noo. Jamaa sobita ko, ñing banku fuloo mang lafi waaliyo ye dung moolu teema, wo le ye a tinna ì mang ñoo dundi katoo la.

Kambiya la beng sabanjango keta ì ning Algeria bankoo le ti, Kambiya la bayee baa fango to jang. Kambiya naata Algeria kañee kata daañaa kiling na, Algeria mang feng soto.


Lamin Demba 23.6.2008
Ì ye Kuntawuru alimaamoo soo muroo la ka a faa

Kibaaroolu mennu bota Kuntawuru saatewo to Janjambure tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, Kuntawuru saatewo la alimaamoo, ì ka a fo meng ye Amadu Jallo, moo kurungolu dunta wo le kang a la bungo kono, ka a soo muroo la fo ì ye a faa. Ì ye a yitandi ko, a faaroo keta Teneng lungo soomandaa juunoo le la, biring a be i paree kang ka taa subaa salindiroo la. A la musoo be diyaamu kang kibaaritaalu ye tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, janning ì be a keemaa faa la teng, ì ka tu a silandi la ning leetaroolu le la ko, ì be a faa la le. A ko, wo Teneng lungo subaa juunoo, wo moo kurungolu naata le, ì ye a keemaa la daa konkong, biring a keemaa taata bundaa yele ì ye dorong, ì ye kaasoo fayi a kang, wo koolaa ì naata a soo muroo la ka a faa.

Bari kibaaroo meng naata funti a kuwo to, wo ye a yitandi ko, ñing alimaamoo la saayaa naata le tumoo meng na, alimaameyaa ñoosaboo be waraling baake Kuntawuru saatewo kono. Kibaari labango meng funtita a kuwo to poliisoolu bulu, wo ye a yitandi ko, ì ye moo luulu le muta a kuwo to, ì sobita mennu la. Taalaa Amadu Jallo siyo be sanji tang saba le, adung a ye musu kiling ne tu kooma, aning ding saba.


Lamin Demba 23.6.2008
Baala silataalu moo tang saba ning kononto mutata kotenke

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang ñing waatoo kono, wolu le ye a yitandi ko, Kambiya dingolu mennu si taa fo moo tang saba ning kononto, ì ye wolu le muta biring ì be ì la baala siloo parendi kang ka taa Spain bankoo kang. Ì ye ì muta ñing Juuni karoo tili tang ning wooroo le la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing baala silataalu mutoo tarata doo le nooma nung meng keta, a mang mee. Wo siloo to, ì ye fondinkee tang ning naani le muta mennu fanaa be siloo kang, ka taa Spain bankoo kang ning fankaasoo la.

Spain mansakundaa ning Kambiya mansakundaa ye siiñeeroo ke le nung, ka ì bulu kafu ñoo la ka dandulaa ke fondikewolu funtiñaa la bankoo kang. Bari biring wo siiñeeroo keta ka naa bula bii la, Kambiya mansakundaa la kantari bundaa meng marata moolu la dung ning fintoo la bankoo kang, wolu be ì la katoo bee ke kang ne, bari hani wo, fondinkewolu doolu ka suuñaatoo taa ning baala siloo la le.


Lamin Demba 16.6.2008
Peresidang Gaddafi ye Obama jalayi
Obamax.jpg
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, Libiya bankoo la ñaatonkoo Colonel Muhammed Gaddafi, wo le ye Amerikankoolu la oposiisong baa Barack Obama jalayi. Peresidang Gaddafi la ñing jalayiroo naata le tumoo meng na, Brack Obama la diyaamoo doo kono Yahuudoolu la kuwo to, a ye ñing yitandi ko, Yerusalaamu kapitaloo ñanta ke la banku kiling ne la kapitaloo ti, meng mu Israyel bankoo ti. Bitung Libiya bankoo la ñaatonkoo naata a jalayi baake wo kuwo la.

A ko, foloo-foloo Obama mang feng-wo-feng ne long fitinoo la taarikoo to, meng keta Araaboolu ning Yahuudoolu teema. A ko, ning lombaliyaa nte, wo to Obama jututa moofingyaa le la. A ko, adung ning Obama jututa a la moofingyaa la, wo be naa ke la maasiibe baa le ti, kaatu a be kuu le ke la, hani Tubaaboolu fango nene mang meng ke. A la diyaamoo kono, a ye dooyaaroo ke bankoolu ning ñaatonkoolu la, mennu ning Yahuudoolu daa be fulee kiling.  


Fadil Siise 16.6.2008
Presidang Mugabe kalita ko, a te a la siirango bula

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Zimbabwe bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Peresidang Robert Mugabe ye i kali le ko, ning ate la patiyo mang kañee karitee fayi naalaa to, a be keloo le wulindi la Zimbabwe, bari ate te peresidangyaa siirango bula la muk.

Peresidang Mugabe ye ñing fo le tumoo meng na, ì ye Morgan Tsvangirai bula, meng mu MDC oposiisong patiyo la ñaatonka baa ti. Ì la a ñing mutoo ning a buloo le keta siiñaa luulunjango ti ñing lookung kilingo kono. Kariteefayi foloo meng keta Maaci karoo kono, oposiisong patii baa la ñaatonkoo le ye peresidang Mugabe dang karitee kesoo to. Wo kamma la, ñing kariteefayoo meng be seyinkang na karoo tili muwang ning woorowuloo la, Mugabe be silanding a la boyoo le la, adung a mang paree ka a la palaasoo seyi ning a mang kañee.

Biring a be diyaamu la, a ye oposiisong patiyolu tuumi ñing ne la ko, wolu ning Tubaaboolu le daa be fulee kiling, adung ning wolu kañeeta, a ko wolu be Zimbabwe bankoo dii la Tubaaboolu le la. Mugabe la diyaamoo doo to kari tambilaa kono, a ye ñing kumoo fo ko, ning soojari-wo-soojari mang kariteefayi a la patiyo ye PS, kuluuri jawoo le be laa la wo maarii kang, Saaying teng kotenke, a ko bankoo moolu ye ko, keloo le be wuli la, ning a te mang kañeeroo ke.

Oposiisonoolu la ñaatonkoo Morgan Tsvangirai ye ñing yitandi ko, biring politikoo datita Maaci karoo kono, ka naa bula saaying na, a la patiyo la moolu mennu niyo tuta ñing politikoo kono, a si taa fo moo keme fula moo tang wooro. Kabiring ñing sango datidulaa to, fo ka naa bula bii la, Zimbabwe mansakundaa be balanding kibaaritaalaalu ning duniyaa la koroosirilaalu la dungo la ì la bankoo kang ne.   


Lamin Demba 16.6.2008
Ñaakaaboyoo ye Kambiya ding fula dung kiitiyo kono

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, Kambiya ding fula mennu be sabatiring Norway bankoo kang, wolu le be kiitiyo kono ì la dinding luuloo to ñaakaa to. Kumalaa meng diyaamuta Norway poliisoolu tooyaa la kibaaritaalu ye a kuwo to, a ye ñing yitandi ko, ñing Kambiya ding fuloo mennu be futuuring ñoo ye, ì la ì mutoo naata le tumoo meng na, ì sobita ì la ko, ì ye ì la dinding luuloo samba ñaakaa to le. Ì la wo dinding luuloo kono, fula be sabatiring itolu wuluulaalu fee jee le, bari ì ye saboo naati Kambiya bankoo kang jang ne. Bari ì bee ye Norway bankoo le la kayitoolu soto.

Kabiring ñing kewo ning a la musoo la kuwo funtita kiitiibungo ñaatilingo la, kiitiibungo naata waatoo ñorindi musoo ye domanding, kaatu ì ko, musoo ñing konoo be kuliyaaring ne, bari a keemaa be funti la kiitiyo ñaatilingo la le, a te mee la.
Ñaakaaboyoo mu kuu le ti, Norway bankoo la luwaa mang song meng na, wo kamma la, fo ì si luwaa laa ñing Kambiya dingolu.

     -     -    -

Kibaaroolu mennu futata n`na kibaari bundaa to, ka bo Kolda saatewo to Kaasamas tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, Senekaalinkoolu fanaa ka alamaanoo laa moo kang ne, meng ye ñaakaaboyoo ke. Saatewolu la alifaalu, diina ñaatonkoolu aning mansakundaa le ye ñaakaaboyoo kuwo bondi ì la bankoo kang. Ning ì ye moo-wo-moo muta a la, ì ka wo maarii alamaani le, ning ì mang a joo, ì ye i sorong bunjawoo to.


Lamin Demba 16.6.2008
Maasiiboo keta Ñoomi Berending saatewo to

Kibaaroolu mennu funtita Berending saatewo to, Lowa Ñoomi tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, fondinkewo doo, ì ka a fo meng ye Mooro Demba, wo le ye sanji tang wooro ning saba musukeebaa doo sepunsepu fango la ka a faa. Poliisoo meng diyaamuta a kuwo to kibaaritaalu ye Baara poliisi kundaa to, a ko, moolu mennu diyaamuta a kuwo itolu ye, wolu ye ñing ne yitandi le ko, ñing fondinkewo Mooro Demba ning fango le naata tilikuntee baa la, ñing Juuni karoo tili luuloo la,
a be taama la siloo kang ko, fo a si moo faa dorong. Bitung a naata tiling taalaa Adama Sonko la koridaa maafango la. Wo to le, musukeebaa ye a fang sorong a la bungo kono, a ning a la dindingolu, bari a mang naa kana noo Mooro la a faa ma. Moolu mennu ñaa seedeyaata a kuwo la, wolu ye a yitandi ko, a ye ñing musukeebaa sepunsepu fango le la fo a ye a faa.

Poliisoolu la ñing fondinkewo mutaring koolaa, ì ye kisikisiroo ke a la kuwo to ka a long fo moo le mu, meng nene ye sondome kuurango soto, bari ì la kisikisiroo koolaa, poliisoolu la ñaatonkoo doo, ì ka a fo meng ye ASP Seeka, wo ye ñing yitandi ko, tana-wo-tana mang Mooroo Demba muta, a be kendeyaaring ne.  


Lamin Demba 16.6.2008
Imaame Baba Leigh diyaamuta tumarankewolu la kuwo to

Kibaaroolu mennu funtita bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, alimaame baa doo Kambiya bankoo kang jang, ì ka a fo meng ye Imame Baba Liegh, wo le diyaamuta tumarankewolu la kummaayaa la kaabiloolu kono taaring, aning bankoo kang. A ye ñing diyaamoo ke nung Jaamang kutuboo le to Kanifing.

A la diyaamoo kono tumarankewolu la kuwo to, a ye misaaloo yitandi jamaa moolu ma ko, ning ì ye a je, Amerika bankoo ye semboo soto banku kotengolu bee ti duniyaa kono, wolu ye tumarankewolu le jiyaa. A ko, Amerika ye tumarankewolu kundi le, adung ì ye ì buuñaa le fanaa. A ko, ning ì ye duniyaa bankoolu bee juubee, tumarankewolu siyaata Amerika bankoo le kang ka tambi banku kotengolu la. A ko fang, Amerikankoolu ye moofingo le tombong ka loo peresidangyaa ñinoo la ì la bankoo kang, bari musilime bankoolu ka balang ne ka bankudingyaa dii tumarankewolu la dindingolu la, mennu mu moofingolu ti. Imam Leigh ko, wo ning musilimeyaa mang taa ñoo la.


Lamin Demba 30.5.2008
Soojaroolu be tenteng kang ì la balambaatooyaa la Guinea Conacry

Kibaaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, Guinea Conacry la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ì la bankoo soojaroolu be tentending ì la balambaatooyaa la le, ì ye meng dati biring ñing karoo tili muwang ning wooroo la. Soojaroolu ye ì la ñing balambaatooyaa dati le tumoo meng na, ngunu-ngunoo funtita bankoo kang ko, tumandoo soojaroolu te ì la kodoolu soto la, mennu be mansakundaa la. Kaatu bankoo la Prime minista meng ye ì laahidi ko, ì la kodoo be joo la le, Peresidang Lansana Konte ye wo bondi a la palaasoo to le. Wo kuwo le naata ke kamfaa ti soojaroolu ye, fo ì ye ì la soojari ñaatonkoo doo muta, adung a ye a tinna le fayiroo doo keta kapitaloo to, Conacry aning saatee baa fula koteng to, bankoo teema maafango la.

Kibaaroolu mennu labanta funti la a kuwo to, wolu ye ñing yitandi ko, soojaroolu ye kuluntiilaa jiidulaa fango le muta saaying, ì ko, kuluntiilaa te jii la jee. M`be ñing temboo meng to teng, a kuwo be bankuding jamaa le silandi.


Lamin Demba 30.5.2008
Rebeloolu la maamango ye senelaalu sila Foñi

Kibaaroolu mennu funtita senelaalu la kuwo to, mennu be sabatiring Foñi tundoo kang Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, rebeloolu la maamango ye wolu le sila, fo ì buka taa noo ì la kunkoolu to. Ñing rebeloolu mennu ka moolu boyinkang Senekaali la Kaasamaasi tundoo kang, wolu mu MFDC rebeli kafoo dingolu le ti. Lookung dantang koomanto, ì ning joorangolu funtita moolu kang saatewo doolu to le taaring Kaasamaasi tundoo kang, ka moolu la fengolu diyaakuyaa taa ì bulu, aning ka moolu tuloolu kuntu.

Senelaalu mennu be Foñi tundoo kang, wolu la woosiidaa mu ñing ne ti ko, waatoo doolu la, ning rebeloolu ning soojaroolu be keloo la ka ñoo fayi kidoolu la, kesoo ka hani naanewo salang ne, ka naa boyi itolu la kunku kenoolu kono. Wo daliiloo kamma la, a mang ke kuu ti itolu meng koyita, ka tara ì la kunkoolu to dookuwo la, ning tenkungo mang soto. Wo daliiloo kamma la, senelaalu mennu be sabatiring naanewo maafango la, ì ye kiliroo ke bundaalu la ñing banku fuloo teema, ka wuli kayira tana la kuwo la, meng be Kaasamaasi la wo tundoo kang.  


Lamin Demba 30.5.2008
Kambiya ding 22 mutata baalasiloo kang Senekaali

Kibaaroolu mennu bota Senekaali bankoo la bundaa to, meng marata dung ning funtoo la ì la bankoo kang, wolu le ye Kambiya ding muwang ning fula muta, mennu ning Senekaali dingo doolu ye baala siloo taa ka taa España bankoo kang. Ì ye a yitandi ko, ì ye ñing fondinkewolu muta le tumoo meng na, ì dunta kulungo la, ì ye ì kung tiling fankaasoo la ka taa España bankoo kang.

Senekaali bankoo la bundaa meng marata moolu la dung ning fintoo la bankoo kang jee, ì la ñing fondinkewolu mutaring koolaa, ì naata ì dii Kambiya bankoo la bundaa le la, mennu fanaa marata moolu la dung ning fintoo la bankoo kang.

Lansana Konte                    
LansanaKonte.jpgLamin Demba 24.5.2008
Silango be kering tenkumbaliyaa la Guinea-Conakry bankoo kang

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, silango be waraling tenkung baliyaa la kuwo to le Guinea-Conakry bankoo kang.
2007 sango bandulaa maafango la, jerewu baa le keta nung Guinea la kapitaloo ning a la saatee baa doolu to, meng sunta moo wuli fula ñong na saayaa la, aning tiñaari baa.

A jerewo wulita Peresidang Lansana Konte la mansakundaa le kamma, meng naata ke diyaakuyaa ti a ye, ka Alasana Kuyate tombong, bankoo moolu lafita meng na, ka a ke prime minister ti. Bari ñing lookungo kono, Peresidang Konte ye wo minista ñing bondi a la palaasoo to le.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, maamango datita Conakry kapitaloo dulaa doolu to le fang, aning saatee baa doo to, prime minister Kuyate fango bota daameng


Lamin Demba 24.5.2008
Saatee moolu ye musukeebaa tang ning kiling jani Keniya

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Keniya bankoo la kuwo to, wolu ye a yiatndi ko, saatee doo meng be Keniya bankoo la Kisi tundoo kang, wo le la moolu ye musukeebaa tang ning kiling Jani dimbaa la, ka ì faa. Saatee moolu mennu ye ñing ke, wolu ye ñing musukeebaa tang ning kilingo tuumi Buwaayaa le la. Kaatu ì ko, karambunto dindingolu mennu be ì la saatewo to jee, wolu le ye leetaroo tombong ì la karambungo kono buwaalu la kuwo to. Saatee moolu ye a yitandi ko, ñing musukeebaa tang ning kilingo toolu le be safeering wo leetaroo ñing bala. Wo leetari kilingo ye a yitandi fanaa ko, itolu Buwaalu ye bengo le ke wo karambungo to jee. Wo to le saatee moolu naata ñing musukeebaa tang ning kilingo muta, ka ì bee jani ka ì faa.  

Ka moo jani dimbaa la fo a ye faa, wo mang ke nenemaaji kuu ti Keniya bankoo kang. Bari ka moo jamaa jani ñoo la teng, ñing ne mu siiñaa foloo ti ì la moo jani taarikoo kono.


Zimbabwenotes.jpgFadil Siise 24.5.2008
Zimbabwe bankoo ye doolari wuli keme luulu kayitoo bondi
Kibaaroolu mennu funtita Zimbabwe bankoo la fankoo ning a la politikoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Zimbabwe bankoo suulata deemaaroo la le, kaatu ì la banki bung baa ye ì la jee doolaaroo wuli keme luulu kayitoo le bondi saaying. Ka bo 2007 sango la, ka naa ñinang sango la 2008, ì la kodoo boyita boyiñaa la, meng nene mang soto duniyaa bankoolu la fankoo taarikoo kono. A ye a tinna le, konkoo boyita bankoo kang, fo banku dingolu ka bori ka dung banku kotengolu kang, mennu ning ì be naaneering. Bankuding jamaa ye ì la niitooroo yitandi Peresidang Mugabe la ì maroo to le, adung ì ko, a mang paree fanaa ka bo peresidangyaa siirango to.
Politikoo la karoo la, MDC patiyo la ñaatonkoo, Morgan Tsvangirai, ate borita le ka bankoo bula, kaatu a be silaring ñing ne la ko, ì be a boyinkang na le, ka a faa. Maaci karoo kono, kabiring kariteefayi bundaa ye karitewolu konti, Morgan Tsvangirai le la patiyo ye Robert Mugabe la Zanu-PF patiyo dang karitee kesoolu la. Bari kalabanteeyaa naata dung a karitee kontoo kono, meng fanaa ye a tinna moo doolu foota ì niyo la, doolu barama jawuta.
Ì la karitewo seyinkang kontiroo koolaa, karitee fayibundaa ye a yitandi ko, ñing patii baa fuloo ñanta karitee fayoo soto la le kotenke, kaatu ì doo doo mang ñoo dang ko, a ñanta ke la ñaameng. Bari MDC la patiyo ñaatonkoo be silanding ne, fo tana kana a soto janning kariteefayoo be bo la a la.


Lamin Demba 24.5.2008
Nigeria Soojari tang naani ning fula niyo tuta asidango to

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Nigeria bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ì la soojaroolu mennu sitaa fo moo tang naani ning fula, wolu le niyo tuta asidango to ñing karoo tili muwang ning kilingo la.
Ì ye a yitandi ko, ñinnu be ì la soojaroolu le kono mennu bota Sudan Daafoo dundoo kang, kayira sabatindoo la. Ì ko, ñing soojaroolu mennu faata teng, ì be ì la Boosoo le kono ka taa, bitung ì la Boosoo ning Esansi tankoo naata ì seng ñoo la siloo kang, bitung dimbaa ye itolu bee jani wo le ñaama. Ì ko, a asidango tumoo la, soojaroolu moo tang naani ning naani le be nung boosoo ñing kono, adung tang naani ning fuloo bee faata wo loodulaa kilingo le to, asidango keta daameng, feng te fo Esansoo ning dimbaa la maasiiboo.


Fadil Siise 24.5.2008
Peresidang Jamme ko, haraamukuu kelaalu ye funti bankoo kang

Kambiya bankoo la Peresidang Yaayaa Jamme, a kalita ko, kewolu mennu ka ñoo futuu, wolu te baluu la ñing bankoo kang, adung a ye ì dandalaa ko, ì ye funti bankoo kang. A ye ñing kumakango fo a la beng baa doo le to Talinding bayee baa to. Peresidang Jamme ko, a ye tili dantang dorong ne dii wo moo fasongolu la ka funti bankoo kang. Adung a ye dandalaaroo dii hoteloolu ning luntang jiyaadulaalu la bankoo kang taaring ko, ì ye wo moo fasongo muta moo-wo-moo la dulaa to, kuluuri koleng baa le be laa ì maarii kang, adung wo dulaa be sorong na le.

A ko, Kambiya mu diina bankoo le ti, wo kamma la, kuu haraamuring te ke la bankoo kang. A ko, a ye waatoo meng dii wo moo fasongolu la ka funti bankoo kang, ning ì mang funti, a buloo laata moo-wo-moo kang, a be wo maarii kango kuntu la le.

Kuu doolu kono, Perisdang Jamme ye mennu fo, a ye a la kontaanibaliyaa yitandi banku dingolu la kuwo to ko, ka bo 1994 sango la, ka naa bula ñing sango la, peresidang Jamme ko, dolaari kodoo miliyong keme ñong ne dunta ñing bankoo kang yiriwaa la karoo la. A ko, wo kodoo to, kemoo kono tang kononto ning seyoo bee, tumarankewolu le ye ì nafaa a la. A ye alifaalu yaamari dinding kuluwo la, fo ì si ì fangolu ning ì la wuluulaalu nafaa.   


Fadil Siise 24.5.2008
Amerika soojaroo doo ye Alikuraanoo bung kidoo la Iraq bankoo kang

Kibaaroolu mennu funtita Amerika soojaroolu la kuwo to Iraq bankoo kang, wolu ye a yitandi ko, ì la keledingo doo le ye Alikuraanoo bung kidoo la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, soojaroo meng ye ñing ke, a be a buloo la diyaa le juubee kang nung. Bitung a naata Alikuraanoo sumang, ka a bung kidoo.
Ì ko, a la ñing maañaa lonta le tumoo meng na Iraqi poliisoo doo ye Alikuraanoo ñing tara laaring, kidi kese noolu be faaring a ba la.

Kumalaa meng diyaamuta Amerika soojaroolu tooyaa la, a ye jalayiri baake a kuwo la, adung a ye Iraq moolu bolooseyi fanaa. Amerikankoolu la soojari kuntii baa meng be sabatiring Iraq bankoo kang jee, wo ye Alikuraani kutoo le sang, ka a dii Suniyolu la alifaalu la, ka ì boloo seyi a kuwo to.


Fadil Siise 15.5.2008
Peresidang Jamme be banku taamoo laPresident.jpg

Kambiya bankoo la ñaatonkoo Alaaji Dr Yaayaa A J J Jamme, a be bankoo moolu kumpabo kang ne. A la ñing banku taamoo ning maanoo daa la seloo le benta duniyaa kono, adung Kambiya bankoo kang jang, ate le fanaa mu siirantiyo ti senebundaa la karoo la. Wo kamma la, a la diyaamoo jamaa tarata looring senebundaa le kang.

Peresidang Jamme la banku taamoo tili foloo kono, a ye juloolu le foloo dandalaa manoo daa la lafaa la. A ko, a si ke ñaa-wo-ñaa, mani bootoo kana tambi dalasi keme seyi la. A ko, ning moo-wo-moo ye jula meng je maani bootoo waafi la daa la meng siyaata keme seyi ti, i si poliisoolu kalamutandi a la.

A ye yaamaroo ke senoo la ko, domori kuu koleyaa meng be keering teng, feng te a bondi noo la, ning a mang ke dookuwo le ti. A ko, ka domoroo soto a ye i wasa, senoo dorong ne si wo ke noo. A ko, ka tu yaakaariling domoroo la, mennu ka bo nang banku doolu kang, wo te jikirang ti, kaatu ning wolu mang domoroo kii nang ite maarii be ke la ñaadii le? Peresidang Jamme ko, Kambiya dingolu ñanta ì daajikoolu faling na le, ka dookuwo ke. A ko, kenoolu ning jiisee meng be bankoo kang jang, ning Kambiya dingolu ye ì wura ì ye senoo ke, bankoo si domoroo kii noo bankoo doolu kang ne.

A ko, ning i ye a juubee, wo-sang-wo sang maani tooni wuli tang kononto (90.000) le ka domo Kambiya bankoo kang jang.  A ko, wo tooni wuli tang konontoo kono, wuli muwang ning luulu (25.000) dorong ne ka dookuu bankoo kang jang. A ko, ning i ye a juubee, kemoo kono tang woorowula ning talaa bee ka bo wandi bankoolu le kang.

Peresidang Jamme ko taraakiitoolu be soto la le, bari ì te dookuwo ke la moo ye kensenke, kaatu taraakiitoolu mennu sotota nung, Peresidang Jamme ko, moolu mang wolu muta kuu, meng sunta wolu jamaa la tiiñaa la. A ko, ñinnu mennu be naa la, moo-wo-moo lafita ì la dookuwo la, ì be kodoo le joo la, meng be ke la taraakiitoolu dedaarango ti. A ko, jambandoo fanaa be soto la le, bari ning meng lafita a la, a be kodoo le bondi la a kunna, kaatu a ye a je le ko, ning moolu mang kodoo bondi meng kunna, ì buka wo muta feng ti.

A la Baase bengo to, a ye ñing bambandi moolu la ko, senoo bundaa be ate le koto, adung a te a dii la moo la kotenke, kaatu a ye moo-wo-moo ke jee, wo buka a taamandi a ñaa


Fadil Siise 15.5.2008
Kidi jawu jamaa funtita boyinkannaalu bulu Nigeria

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, poliisoolu ye kidi jamaa le muta boyinkannaalu bulu Nigeria bankoo kang Araamisa tambilaa la. Poliisoolu la ñaatonkoo meng be Nigeria bankoo la kapitaloo tl Lagos, ì ka a fo a ye Marvel Akpoyibo, wo ye ñing fo ko, ì boyita ñing moo kurungolu kang a waatoo le la. Ì la ì mutoo koolaa, ì ye kidoo siifaa jamaa le tara ì bulu, ì ka wolu le taa ka taa moolu boyinkang taaring. A ko, poliisoolu la ì mutaring koolaa, biring ì be ì samba kang ning motoo la ì la poliisikundaa to, ì ye kantaroo warandi ì kang baake le. Bari wo ñaa-wo-ñaa, biring ì be siloo kang, doolu kanata ì bulu le ka dung sutoo kono, meng naata ke kidifayi baa ti itolu ning ì teema.

Moo doolu ko, wo moo kurungolu taata wandi motoo doo le boyinkang, bitung ì ye wo le taa ka bori. Ì ko, ñing moo kurungolu tilinta Oke-Afa saloo le maafango la, ka funti kapitaloo kono. Ka moolu boyinkang ning kidoolu la, wo mu kuu le ti, meng siyaata Nigeria bankoo kang.   


Fadil Siise 15.5.2008
Waa Juwaara sawunta APRC patiyo to

Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, peresidang Jamme la banku taamoo to, wolu ye a yitandi ko, oposiisong patiyolu la barumaa baa Lamin Waa Juwaara, jamaa ka meng kumandi ”Mbaroodi” la, wo le sawunta APRC patiyo to, meng be maraloo la. Lamin Waa Juwaara, ate le mu oposiisong patiyo la ñaatonkoo ti, i ka a fo meng ye NDAM. A ye ñing patiyo loo le tumoo meng na, ate fango ning oposiisong kafu baa UDP mang a ke noo.

Waa Juwaara, ye a la sawungo dantee jamaa moolu ye peresidango la kumpabooroo le to, Katamila saatewo to, Ñaamina Tilijii tundoo kang. Ñaamina Tilijii jee, Peresidang Jamme ye kumpabooroo ke jiitankoo doo to jee, meng dapansoo si taa fo dalasi miliyong woorowula ning talaa ñong.

Waa Juwaara la diyaamoo kono, a ye ñing fo ko, ate le keta nung balannaa baa ti Peresidang Jamme la mansakundaa ma, bari saaying, a sunuta kuwolu la le, a ye mennu ke. A ko, tooñaa, ate sonta le ko, Peresidang Jamme mu moo le ti, meng ye ñaatonkayaa maafaa. A ko, politikoo mu siifaa fula le ti, ka moolu forosee ì ye i nooma, warang i ning moolu ye deng kuu la ka a ke a ñaama. Adung a ko, tooñaa, Peresidang Jamme be looring politiki tooñaa le kang. A ko, yiriwaa meng be bankoo kang, moo te balang noo la wo ma, kaatu bee le ñaa be a la kenebaa to. Wo koolaa a naata ñaatotaa kuwo doolu fo peresidango ye bengo to jee.

Peresidang Jamme la diyaamoo kono, a ye ñing yitandi ko, dookuwo ñaatotaa la kuwo to bankoo kang, ate te kooma juubee la moo-wo-moo la wo to. A ko, ate be moo-wo-moo kooma le, meng pareeta bankoo la ñaatotaa la.


Fadil Siise 15.5.2008
South Africa dingolu doolu be tumarankewolu bayi kang

Kibaaroolu mennu funtita BBC la kibaari bundaa to ñing lookungo kono South Africa bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ì la bankudingolu doolu le ye tumarankewolu boyinkang ko, ì ye funti ì la bankoo kang. Tumarankewolu, ì ye mennu boyinkang, wolu mu Nigeria dingolu le ti, Zimbabwe aning banku kotengolu dingolu. Musoo doo meng mu Zimbawe dingo ti, a be diyaamu la kibaaritaalaa ye tumoo meng na, a ko, ate mang a long, ì boyita ì kang daliiloo meng na. A ko, ate ye a je le dorong, moolu naata boyi ì kang ì la koridaa kono, ka ì la sotofengolu bee tiñaa. A ko fang, ning ì ko, ì ye funti ì la bankoo kang, ì be funti la le, a te ke la fitina kuu ti. Bari ì naata dorong ka ì boyinkang.

South Africa dingolu mennu be tumarankewolu boyinkang kang teng, ì la daliiloo mu ñing ne ti ko, bankudingolu mang mennu soto, tumarankewolu ye wolu le soto ì la bankoo kang. Poliisoolu ye ñing yitandi a kuwo to ko, itolu be ì la katoo bee ke la le ka a je ko, tumarankewolu ye tenkungo ning kayiroo soto South Africa jee.


BanKi-Moon.jpgFadil Siise 9.5.2008
Ban-Ki-moon ko, domoroo la kuwo be a suularing baake le  

Kibaaroolu mennu be waraling duniyaa kono bii tiloo la, wo mu domoroo la kuwo le. Wo kamma la duniyaa la kafu baa la siirang tiyo Ban-Ki-moon, a diyaamuta ka a yitandi ko, a la natoo be waraling baake le ka a je ko loodulaa ye ke domori kuu koleyaa la duniyaa kono. Ban-Ki moon ye ñing yitandi ko, kari naalaa duniyaa la kafubaa ye bengo le soto meng be dending domoroo la kuwo la, wo kamma la, a be leetaroolu kii kang duniyaa bankoolu la ñaatonkoolu bee ye le, ka a je ko, ì ye naa wo bengo to, ka siloolu ñini ì be loodulaa ke la domori kuu koleyaa la ñaameng duniyaa kono.

UN la siirantiyo ye ñing yitandi ko, ñing domori kuu koleyaa meng be keering teng, a mang foloo saaying de, bari kuu le mu meng tarata keering. A ko, moolu le ye ì ñaakaasi a kuwo la, wo le ye a jawuyandi bii tiloolu la. A la diyaamoo kono, a ye woosiidaa yitandi ko, senoo la fannaa suulata deemaaroo la fiifeng kesoolu la kuwo to le, kaatu a ko, ning ñaatilingo mang ke wo fannaa la saaying, bankoolu mennu be ko moofinduu aning duniyaa la banku doolu kang taaring, domori kuwo be ke la koleyaa kuu baa le ti.


Fadil Siise 9.5.2008
Kaasamaasi rebeloolu ye moo tulukuntoo le dati

Kibaaroolu mennu funtita Senekaali bankoo la Kaasamaasi tundoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kiditiyolu le ye saatee muwang ñong boyikang ñing karoo tili woorowuloo la. Ì ko, ñing kiditiyolu ye moolu le boyinkang taaring, ka ì la fengolu taa adung ì mang dang wo dammaa la, bari ì ye moolu tuloolu le kuntu fanaa. Keloo meeta ñaa-wo-ñaa Kaasamaasi tundoo kang, bari ñing tilimbaliyaa siifaa ka moolu toloolu kuntu, wo datita jee saaying ne. Kibaaroolu to, ñing moolu mennu ye boyinkandiroo ke jee teng, ì ko, ì ye ì fangolu kumandi MFDC rebeli kafoo dingolu le la.

MFDC kafoo la ñaatonkoo Antoine Diamacoune, wo ye dooyaaroo ke a tilimbaliyaa fasongo la le, bari a mang feng fo ì la kuwo to, fo ì mu a la kafoo dingolu le ti bang warang fo ì mang ke wolu ti.
Moo jamaa Kaasamaasi tundoo kang, surtu Seejoo saatee baa to, wolu la woosiyo mu ñing ne ti ko, tenkung baliyaa be wajabi kang Kaasamaasi le kotenke. Ì ko, 2007 sango kono, tenkungo sotota jee le, bari ñinang sango dati dulaa kanaa bula saaying na, MFDC rebeloolu maañaa be jawuyaa kang ne dorong. Kaatu Febuwaari karoo kono, ì ye moo keme ñong boyinkang ne, ka ì tilimbaliyaa buutee, a ning ka ì la fengolu taa forosewo kono.
Senekaali soojaroolu la ñaatonkoo meng diyaamuta a kuwo to jee, Colonel Usman Sarr, wo ye ñing yitandi ko, ñoomoyoo itolu ning siwiliyangolu teema, wo le mu koleyaa kuwo ti jee.


Fadil Siise 9.5.2008
Faa tilinbaloo soronta kari kononto la kasoo to

Kibaaroolu mennu funtita Brikama la kiitiibungo to ñing lookungo kono, Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, kewo doo ì ka a fomeng ye Musa Saañang, wo le ye a dingo tilimbaliyaa lipa dokoo la a kungo to, ka a barama jawuke.

Poliisoo meng ye a kuwo kisikisi, biring a be diyaamu la kiitiibungo ñaatilingo la, a ye ñing yitandi ko, Musa ye a fango wuluudingo meng barama teng, wo siyo be sanji woorowula kari kononto le. A ko, ñing dindingo ning a kafuñoolu le be tulungo la koridaa kono Lameng saatewo to, bitung ì naata duutoo kati. Musa naata ì bayindi, a ye a fango dingo muta tumoo meng na, a naata wo lipa a kungo to, ka a barama jawuke. A musumaa naata a kuwo repootoo dii itolu la, poliisi kundaa to Banjununding. A ko, dindingo futaring koolaa lopitaanoo to Banjununding, jaaralilaalu ye kayitoo safee a kuwo to le, adung ì ye dindingo kungo fanaa nataali le, ì naata mennu bee futandi kiitiibungo to.

Kiitiikuntulaa be diyaamula a kuwo to tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, Musa la a fango dingo tilimbaliyaa teng, wo mu kuu le ti meng koyita, kaatu kayitoo ning nataaloo fango ye a kuwo koyindi le.

Musa fango la diyaamoo to, a ko, kiitiibungo ye yamfu a ye, kaatu ate ye ding luulu le soto mennu bee la baluwo be dending ate le la.

Wo to le kiitiikuntulaa ko a ye ko, ì ye tilimbaliyaa meng ke i fango wuluu dingo la, wo kuwo mang i nimisa, kaatu i mang yanfa daani a kuwo to. Wo kamma la, i be sorong na kari kononto le la kasoo kono.


Fadil Siise 6.5.2008
Foño baa be tumbungo ke kang Burma
Burma.jpg
Kibaaroolu mennu funtita BBC la kibaari bundaa to, duniyaa la karoo la ñing tili saboo kono, wolu ye a yitandi ko, foño baa doo le wulita Burma bankoo kang, adung a ye tumbungo saabu saatee keme jamaa le ma.

Kibaaroo meng funtita a kuwo to bii Talaata lungo la, wolu ye a yitandi ko, moo meng siyaata moo wuli muwang ning fula ti, wolu le niyo tuta a maasiiboo to foloo. Moo wuli tang naani ning kiling ñong be yeemanding, moo-wo-moo mang wolu alihaaloo long.

Deemaari baalu mennu hawujitoo taata jee, wolu ye ñing fo ko, maasiiboo fango warata Rangoon le, bankoo la kapitaloo to. Ì ko, bankoo la tundoo doolu to fang, cokiñooloo kuntuta deemaari baalu ning moolu teema le, feng te fo foñoo la kasaaroo. Adung ì ko, m`be ñing temboo meng to teng, moo mang jii seneyaaring soto, aning taradulaalu.

Minista meng marata deemaaroo ning taradulaa sotondoo la, Maung Maung Swe, wo ye ñing yitandi ko, foñoo la kasaaroo fango mang wara baake, bari jii balingolu. A ko, jiibalingolu la jangayaa santo si taa fo simfaa tang ning fula warang meetari saba ning too. A ko, wolu le ka saatewolu kasaara taaring, mennu be baa dandango la, adung ì mang dulaa soto, ì si kana noo daameng. A ko, koridaalu mennu tiñaata Bogalay saatee baa to, kemoo kono tang kononto ning luulu ñong ne mu.
Soojaroolu la ñaatonkoolu mennu be Burma bankoo kang, wolu ye ñing yitandi ko, ì ye siloo yele deemaari baalu ye le, ka naa ì deemaa ì la bankoo kang.
Kariteefayoo meng ñanta ke la jee ñing karoo tili tango la, wo baayita dinkiraalu to le, kasaaraloo keta daamennu to.


Fadil Siise 6.5.2008
Jumaa le be tanka la Irak bankoo kang?   

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Irak bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Irak bankoo la peresidango la musoo Hiro Iburayima Ahmed, wo le niyo be naa tu la bomu fetengo doo to Irak jee. Ì ye a yitandi ko, peresidango la musoo be taa kang nung kiyaataroo le juubee kang, bankoo la bendulaa baa doo to, ì ka aada tulungolu ke daameng. A la wo siloo kang dorong, bomoo naata feteng a la motoo ti. A la balama kantarilaalu moo naani naata barama jee fango to.

Kibaaroolu ye a yitandi fanaa ko, ka delengo laa sila dandango la taaring, wo ye Amerikankoolu la soojari jamaa le fanaa faa. Adung keloo meng be ì ning balannaa doolu teema, wo be sangara kang ne dorong, kaatu musulahaa banta a kuwo kono le saaying.

Fadil Siise 6.5.2008
Africell ye miliyongo dii, Comium ye motoo dii

Mobayili bundaalu mennu be Kambiya bankoo kang jang, wolu be ñooseeyaa baa le la kiliyaanoolu la karoo la, kaatu Africell ye miliyongo le dii, Comium ye motoo dii, Gamcel taalu be batundiroo la. M`be ñing temboo meng to teng, mobayili bundaa saba le be Kambiya bankoo kang jang, wolu Gamcel, Africell aning Comium. Ñing mobayili bundaalu meng-wo-meng ye seewondirang baalu le londi ì la kiliyaanoolu ye. Africel ye miliyong tang ne londi sango bee kono, aning feng koteng jamaa. Kari-wo-kari, ì ka miliyong kiling ne dii moo la meng keta kañeerilaa ti. Ñing Epireli kari faalaa, meng keta kañeerilaa ti, wo mu sanji muwang sunkutoo doo le ti, ì ka a fo a ye Mari Jaata, ate le ye miliyong foloo kañee.

Comium mobayili bundaa ye moto kuta saba le londi, kari saba ye. Wo karoolu le mu Epirili ti, Mee, aning Juuni. Ñing karoolu meng-wo-meng, moo kiling ne ñanta motoo kañee la. Ñing mobayili bundaa fanaa to, musoo le ye kañeeroo ke motoo la, meng too mu Awa Jara ti. Ate mu Senekaali dingo le ti, meng ka tu taa ning naa la Kambiya ning Senekaali teema.

Gamcel, wolu fanaa ye moto luulu le londi ì la kiliyaanoolu ye.


Lamin Demba 25.4.2008
Katolikoolu la ñaatonkoo doo ning balungo be yeemanding

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, Katolikoolu mennu be Brasil bankoo kang, wolu le la ñaatonkoo doo ning balungo be yeemanding. Kibaaroolu ye a yitandi ko, a la filoo moolu ma sunta ñooseeyaa le la. Ì ko, a ye ñing ne fo ko, a ning balungo be tii la foñoo kono le ka mee jee, moo doolu bee ti. Wo to le, a ning balungo naata tii foñoo kono, moo mang a je hani bii. Alifaalu mennu be wo dulaa to, wolu ye a yitandi ko, janning aning moolu mennu be diyaamoo la, ì la cokiñooloo be kuntu la foñoo kono. Wolu ko, a ko itolu ye le ko, a ning bankoo teemoo mu meetari wuli wooro ñong ne ti santo, wo koolaa a jiita nang duuma fo meetari wuli fula aning keme luulu ñong. Bitung foño baa naata a fee, a taata jolong baa kono, a be yankakang daameng to.

M`be ñing temboo meng to teng, Brasil bankoo la baakono soojaroolu ning ì la kele manduwaaroolu be janjanding baa kono le taaring aning fankaasoo, ka a ñini. Kuluntiilaalu fanaa be foñoo kono le, ka katolikoolu la ñing ñaatonka kilingo ñini meng be yeemanding.


Lamin Demba 25.4.2008
UN ye kafoo tombong ka duniyaa la domori daakoleyaa kele

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, duniyaa la kafu baa UN, ì ye kafoo le tombong ka duniyaa la domorifengolu daa talaa. Ñing kafu kutoo duniyaa la kafu baa ye meng londi, ì ye a yitandi ko, duniyaa la kafu baa la siirantiyo Ban Ki-Moon, ate le ye wo kafoo toloo Ghana bankoo la kapitaloo to.

M`be ñing temboo meng to teng, duniyaa la kafu baa UN, ì be yinkaroo ke kang ne, ka a je ko, loodulaa ye ke duniyaa la domorifengolu daa la. Siirantiyo Ban Ki-Moon, a be diyaamu la tumoo meng na a ye ñing bambandi ko, ning feeroolu meng ke katabake ka loodulaa ke domoroo daa la jawuyaa la, a be naa ke la koleyaa kuu baa le ti duniyaa kono. A ko, koleyaakuwolu mennu be fankoo la karoo la, politikoo, aning hadamayaa, a be wolu le saabu la. Wo kamma la, UN be katoo bee ke la le, ka dandulaa ke a kuwo la.


Lamin Demba 25.4.2008
Kaawakuwo be keering Senekaali karambungolu to

Kibaaroolu mennu bota Senekaali bankoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kaawakuwo le be keering ì la karambungolu to.
Karambunto dindingolu mennu taata fo moo tang luulu ning luulu, wolu le boyita ì la karambungolu to taaring, ka ketu. Ì ko, wolu kono tang luulu ning saboo bee mu sunkutindingolu le ti.
Ñing mu kuu le ti meng jaakaloo be waraling Senekaali bankoo kang, kaatu moo-wo-moo mang daliiloo long foloo, meng ye a saabu. Sunkutindingo doo diyaamuta tumoo meng na, a ko, ate be diyaamu kang a mooñoolu le ye, waati kiling dorong a kungo ye a dimi jawuke fo a mang a fang muta noo, bitung a wuurita. A naata boyi wo le ñaama ka ketu, bitung a mang feng kalamuta kotenke, fo biring a ye a fang je lopitaanoo kono.

Kibaaribundaa doo, ì ka a fo meng ye Walf Fadjri Senekaali bankoo kang, wolu ye a ñing yitandi ko, jaahalikuwo meng be keering Senekaali bankoo kang teng, a be janjang kang bankoo bee le kang, kaatu karanding jamaa le ka ketu ì la karambungolu to. A kuwo ye a tinna na le fang, alifaalu mennu dinsunkutoolu be karambungolu to, wolu jamaa balanta ì dingolu la muroo la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing kuwo bee datita arijuma tambilaa le.
  

Lamin Demba 25.4.2008
Kiliroo keta denna mansakundaa la Zimbabwe

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, kibaarikayitoo doo, ì ka a fo meng ye Herald wolu le ye kiliroo ke denna mansakundaa la Zimbabwe bankoo kang. Ì la ñing kiliroo naata le tumoo meng na, kariteefayi bundaa mang kututeyi noo ì la dookuwo to. Wo kamma la, moo jamaa jikita ko, oposiisong patiyo le kañeeta, a kariteefayoo to, bari peresidang Mugabe mang lafi peresidangyaa siirango bula la.

Oposiisong patiyolu naata a kuwo samba kiitiibung baa to, Zimbabwe bankoo kang jee, bari kese mang naa bo a kuwo to, kaatu poliisoolu ka balang kiitindirilaalu la taa la kiitiibungo to le. Kibaaroolu ye a yitandi ko, ì be karitewolu seyinkang konti kang ne tundoo doolu to, bari duniyaa la koroosirilaalu mennu be jee, wolu ko, nakaroo le be a karitee kontoo kono, adung a kuwo ye fitinoo le dati saaying Zimbabwe bankoo kang. Ì ko, hani oposiisong patii baa MDC la ñaatonkoo Morgan Tsvangirai, a ye bankoo bula le foloo, a niyo la tankoo kamma la.


Fadil Siise 25.4.2008
Marisandiisoolu daa be jawuyaaring Bisawu

Kibaaroolu mennu be waraling duniyaa kono bii, wolu feng baa bee mu marisandiisoolu daa la jawuyaa le ti. Duniyaa la karoo la woosiyo be keering banku jamaa le kang taaring ko, fengolu daa be lafaa kang ne adung loodulaa mang ke noo a kuwo la hani bii.

Bari kibaaroolu mennu bota Jinee-Bisawu bankoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, fo domorifengolu le mu bang warang fengolu mennu mang ke domorifengolu ti, wolu bee le daa lafaata.
N`na kibaari taalaa ning kewo doo kacaata meng bota Jinee-Bisawu bankoo kang ñing lookungo kono, wo ye woosii baa yitandi. A ko, esansoo daa be jawuyaaring baake ì la bankoo kang ne, kaatu esansoo daa la seloo Bisawu bankoo kang a ko, ning moo ye a juubee, a siyaata Kambiya ti le fo siiñaa naani ñong.    

A ye woosii daa doo fanaa yitandi ko, samaa senefengolu mennu ka sene Jinee-Bisawu jee, wolu jamaa buka tu bankoo kang, kaatu moolu le ka bo banku doolu to, ka naa ì sang moolu bulu. A ko, wo ye koleyaa baa le saabu moo jamaa ma jee, surtu baluwo la karoo la.


Lamin Demba 17.4.2008
MFDC rebeli kafudingolu moo kononto soronta Kambiya

Kibaaroolu mennu funtita Banjunu kapitaloo la kiitiibungo to bii Aramisa lungo la, wolu ye a yitandi ko, MFDC kafudingolu mennu si taa fo moo kononto, kiitiibungo ye wolu le sorong. Ñing Kaasamaasi rebeli kafuding konontoo la kiitiyo tarata taa ning naa la kiitiibungo to le, biring sanji kiling koomanto. Bari bii luwaa naata ì muta le, ì doolu soronta sanji kiling ne la, doolu meng siyaata wo ti, doolu soronta sanji luulu la.

Kiitiibungo ye ñing rebeloolu tuumi le ko, ì dunta nung Kambiya bankoo kang jang ne, ì ning Kambiya ding kayitoolu. Adung fanaa ì ka joorangolu, mennu be ko kidoolu ning ì kesoolu le, sang bankoo kang jang, ka wolu dundi Kaasamaasi.

Kiitiikuntulaa be diyaamu la tumoo meng na, a ye ñing fo ñing moo konontoo la kuwo to ko, ì tarata nung bankoo kang ne, ì ko itolu mu tooriisoolu le ti. Ì la wo taroo kono jang, bankoo la nataaloo le tarata ì bulu, adung ì ka dung kulloo dulaalu to bankoo kang, aning tankoo bundaalu to, ka wolu nataali. Wo kuu jawu siifaalu ning ì ñongolu, ì tarata wo le la bankoo kang. A la diyaamoo kono, a ye ñing fanaa yitandi ko, kewo doo. ì ka a fo meng ye Sam Kambayi, adung a nene ye soojariyaa ke Kambiya bankoo kang jang, wo le ka soojaroolu la joorangolu doolu suuñaa ka ì waafi ñing rebeloolu ma. Ate kendingo fango be yeemanding ne, ì mang a taradulaa long.  


Fadil Siise 17.4.2008
Peresidang Jamme ye Kambiya ding 65 kii karango la

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo la teleebung baa to Araba lungo la ñing karoo tili tang ning wooroo la, wolu ye a yitandi ko, peresidang Jamme ye Kambiya ding tang wooro ning wooro le kii karango la Venesuwela bankoo kang. Ñing karandingolu doolu be jaatakendeyaa la kuwo le karang na, doolu tulumaafengolu la kuwo, doolu be fannaa koteng, mennu ning wolu mang ke kiling ti.

Ñing karanding tang wooro ning luuloo futata peresidango ma, a la koridaa baa le to Banjunu, daameng alifaa jamaa mansakundaa kono fanaa maabeeta ka ì yaamari. Alifaa jamaa diyaamuta ko, peresidango ye a la loodulaa kendoo ke le. Saaying, suboo ning kudewo mu itolu le taa ti ka bankoo la bandeeroo wulindi santo. Peresidang Jamme la diyaamoo kono, a ye karandingolu yaamari ko, ì ye ì la karango muta ning bulu fula la. Adung a ye ì yaamari wakiloo la ko, itolu le mu kafu foloo ti ka taa Venesuwela bankoo kang, wo kamma la, ì si ì la katoo bee ke ka ì la karango ke a ñaama. A ko, ning itolu mennu foloo ye siloo walang mang soobeeyaa ì la karango to, wo to koomankoolu te taa noo ko a ñanta ñaameng.

Ñing mang ke Peresidang Jamme la siiñaa foloo ti ka karandingolu kii karango la bantala bankoolu to, kaatu a ye karanding jamaa le kii karango la Tayiwan bankoo kang.


Lamin Demba 17.4.2008
Kewo doo tuumita dinding suuñaa la Banjunu

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya la kapitaloo to Banjunu, wolu ye a yitandi ko, kendingo doo, ì ka afo meng ye Seeku Joobu, wo le tuumita dinding suuñaa la. Ì ko, ñing kewo ye dinding fula le tara looring koridaa doo daa to, a ko wolu ye ko,
”Ali naa, ngà taa bitikoo to, nga mbuuroo sang ali ye!” Bitung wolu ye a nooma. A ning wolu taata, ì tambita bitikoo la, fo ì lafita ka dung mankoolu kono.

Mantaabengo kono, kewo doo naata a ñaato kuntu. Ì ko, ñing kewo meng ye a ñaato kuntu ka a muta, a mu Najiriya dingo le ti, meng tarata a kooroosi kang.  Najiriya dingo la diyaamoo to, a ko, biring a ye Seeku ñininkaa, a lafita mung ne kela wo dindingolu la, a ye a jaabi ko, ate ning wolu be siloo le kang ka seyi suwo kono, bari ì filita le. Wo to le, ñing Najiriya dingo naata a dii poliisoolu la, adung m`be ñing temboo meng to teng, ate Seeku Joobu be bulu to le, a be kiitiyo kono daameng.


Lamin Demba 11.4.2008
Duniyaa la maani daa lafaata 70%

Kibaaroolu mennu be keering duniyaa la karoo la, adung ì be bandeeroolu foyi-foyi kang, ì barumaa baa mu duniyaa la maani daa la lafaa le ti. Kibaaroolu menu funtita BBC, CNN, aning kibaaribundaa kotengolu to taaring duniyaa kono, wolu ye a yitandi ko, duniyaa la marisee baa to, maanoo daa lafaata jee le, kemoo kono sidulaa tang woorowula ñong na. Ì ko, wo daliiloo sunta maanoo dookuulaalu la dooyaa le la duniyaa kono. Bankoolu mennu be looring baake maani dookuwo la duniyaa kono, wolu mu Indiya le ti, China, Vietnam aning Egypt. Lonnaalu senebundaa la karoo la,  wolu ye woosiidaa meng yitandi a kuwo to, wo mu bajonkoolu le ti, banku jarajaroo ning baa la maasiiboolu mennu ka ke bankoo doolu to. A doo mu alihawaa la tiñaa le ti, Tubaaboolu ka a fo meng ye (Climate warang Ocean layer), wo le ka a tinna baa ka fuusa ka kiloomeetari keme kemoolu muuri ning jiyo la.

Maanoo daa la seloo ye domori feng jamaa le fanaa daa selendi Moofinduu bankoo doolu kang, surtu a la tilijii bankoolu to. Wo kamma la, jerewoo wulita banku jamaa le to fengolu daa la koleyaa la kuwo to. Duniyaa kono, moo meng si siyaa moo biliyong saba ti, wolu le la lung-wo-lung domoroo be looring maanoo kang, woosiyo be waraling a kuwo to baa ke le duniyaa kono.


Fadil Siise 11.4.2008
Sidiya Jaata mang song dibiteebungo la simfaa kutoo la

Kibaaroolu mennu fuintita Point Kibaaribundaa to Araba lungo la Kambiya jang, wolu ye a yitandi ko, Wulli Tilijii la dibitewo Sidiya Jaata, a balanta dibitewolu la simfaa kutoo la le ko, kantaribundaa mang suula, langkango la. A ye bayiroo ke ñing kuwo la le tumoo meng, Dibitee bungo ye biiloo doo funtindi ko, kantaribundaa doo le be loo la meng ning NIA mang ke kiling ti.

Ate dibitewo meng bota NADD patiyo to, a ko, janning mansakundaa be kodoo dung na kantari kuwo kung na wo ñaama, wo kodoo ñanta dung na moolu le deemaa kunna bankoo kang. A ko, kantari kuwo mang ke lanjuuru bundaa ti Kambiya bankoo ye, bari fuwaareyaa le mu kuwo ti, meng ñanta topatoo la foloo. A la diyaamoo kono, a ye a yitandi a mooñoo dibitewolu ma ko, saaying NIA aning CID, wolu nafaa mu mung ne ti bankoo kang? A ko, wolu be bankoo kang ne, moolu ka yeemang, moolu ka moolu faa, moo buka a long mennu buloo be wo kuwolu koto. A ko, wo to ka kantaribundaa doo fanaa londi, wo nafaa lee? A ye ñing fanaa lafaa ko, wo be a tinna le moo-wo-moo te hakili tenkungo soto noo la bankoo kang, kaatu i be tara la kuu-wo-kuu la, moo doo le be tara la i koroosi kang, adung wo be soboo le dung na moolu teema. A ko wo mang ke kuwo ti, meng si bankoo samba ñaato.


Fadil Siise 11.4.2008
Kee woorowula ko, itolu ning alikaaloo daa be fulee kiling ne

Kibaaroolu mennu funtita bii Point kibaaribundaa to Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, kee woorowuloo mennu be kiitiyo kono Kombo tiliboo tundoo seefoo la kiitiibungo to, ì ye Soomu saatewo alikaaloo tuumi le ko, ì ning a daa be fulee kiling ne. Ñing kee woorowuloo tuumita yiroolu le boyoo la sutoolu kono Kombo tiliboo jee, ka ì jani kemboo ti. Seefoo la ì kiitindoo tumoo la, kee fula ì kono, ì ka a fo mennu ye Samba Tuure aning Aliwu Mbalo, wolu ko, alikaaloo le ye siloo dii itolu la ka yiroolu boyi, ka ì jani kemboolu ti. Kaatu alikaalo ko ì ye le ko, ate le marata Kombo Tiliboo la kataa fo, Kallaaji. Ñing kee fuloo tententa ka a yitandi ko, alikaaloo ye wuli kiling keme luulu le kaning itolu meng wo-meng-bulu, a naata a bula ì ye wuli kiling keme fuloo la. Ì ko, fanaa a ye wuli fula le taa Samba Tuure bulu, adung a ye wuli kiling keme woorowula le taa Aliwu Mbalo bulu. Ñing kee fuloo ko, alikaaloo ko itolu ye le ko, wo kodoo be talaa la itolu moo saba le teema, ate fango, seefoo aning governor.

Kiitiyo tumoo la, biring ì ye alikaaloo ñininkaa, a balanta wo tuumiroolu bee la le ko, ì mang ke kuu ti, meng sotota. Kiitiikuntulaa naata wo moolu alamaani ka bo wuli kiling keme luulu ka taa wuli saba. Bari alikaaloo be naa ì danku la kiitiyo to le kotenke. Seefoo la karoo la, a ye ñing yitandi ko, ate mang kodi je wo kuwo to, adung governor fanaa ye wo kuu kilingo le yitandi.  


Fadil Siise 11.4.2008
Moo faata buuteeroo kamma la

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang, Janjangbure tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, poliisoolu ye moo kononto le muta, kendingo doo la saayaa to, buuteeroo kamma la.

Sheikh Zurr Fall mu Senekaali dingo le ti, meng naata Kambiya jang Teneng lungo la. Ì ko, a futaring koolaa Bansang saatewo to, a ye bungo le luwaasi jee, bari wo lung kilingo la, ì ko, a ye a dati ka moolu neng. Koridaatiyo tarata nung luumoo le to tumoo meng na bungo be dii la a la, wo nending koolaa, wo ko a ye funti a la bungo kono. Ì ko, wo saamoo la, a te taalaa tententa nendiroo la kotenke koridaa kono, fango ning muroo tarata mutaring a bulu.

Kee doo, ì ka a fo meng ye Omar Ndawu, wo naata ka a diyaamundi fo a si i deyi, bitung a ye wo maraa buloo sepu fango la. Wo ning a la dung ñooloo naata a tinna, moo jamaa naata ka a tenkundi. Bari kuwo mang naata a ñaa, kaatu mennu diyaamuta a kuwo to, wolu ko, taalaa naata beroolu le sika ka moolu bung Wo naata a tinna, moo jamaa denta a la ka a buutee sangarake. Ì la a buuteeroo tumoo la, ì naata a samba poliisoolu la kundaa doo to. Wolu be a samba kang lopitaanoo to tumoo meng, a naata faa siloo kang. Wo to le, poliisoolu naata moo kononto muta, mennu daa bulata a kuwo to, adung ñing temboo la, wolu be poliisoolu deemaa kang kisikisiroo to le.

Lamin Demba 10.4.2008
Sunkutoo doo bee yeemanding

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang, ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, sunkutoo doo le be yeemanding. Ì ye a yitandi ko, ñing sunkutoo too mu Binta Ba le ti, adung a siyo be sanji tang ning woorowula le. Ate sunkutoo ñing na yeemango ning saaying teema, a ye kari kiling sii le.

A la moolu ye a yitandi ko, ñing mang ke a la yeemang foloo ti. Ì ko, a yeemanta le nung folooke biring a la moolu ko ì be a samba la ñaakaa to forosewo kono. A la wo boroo koolaa, ì naata a fo, ì be a la ñaakaa to taa baayi la le foning a futuuta. Wo koolaa le kewo doo naata ka a ñini futuwo la, bari Binta balanta ko, ate mang wo kewo ñing kanu. A la alifaalu naata a forosee ko, a be futuu la wo kewo ñing ye le, diyaakuyaa bitung a la yeemango sunta wo le la.


Bakari Caamu 3.4.2008
Katadamfu baa Kambiya ning Murutani teema

Bii Sibitoo 22.3 keta lung duuring baa le ti Kambiya jang. Kambiya bankoo la katadamfu kafu baa aning Murutani la katadamfu kafu baa, wolu le ye ì beng Kambiya la bayee baa to.

Ñing katadamfu kafu fuloo mang naa ñoo kañee. Katadamfoo kono, Murutaani la katadamfu kafoo le foloo ye Kambiya la katadamfu kafoo kañee kata daañaa kiling na, montoroo miniiti muwango kono. Wo koolaa Kambiya fanaa la katadamfu kafoo ye ì joo miniiti tang foloo kono, biring foñondingo bota a la.

Kambiya la katadamfu kafoo la ñaatonkoolu ye ì la niikuyaa yitandi a kuwo to ko, moo ye naa ì la bankoo kang, a ye ì kañee warang ì ning a ye kaañang katadundoo la. Ì ko, wo mang ke kuwo ti, meng keta itolu la natoo ti. Bari meng mu kuu kummaa ti, wo mu ñing ne ti ko, a bee keta kayiroo le kono.

Murutaninkoolu la karoo la, wolu ye ì la niiseewoo yitandi baake, kaatu biring itolu naata bankoo kang jang, ì ko, ì mang bataa kuu-wo-bataa kuu soto, bari horomoo ning buuñaa. Kambiyankoolu ye ì bendung wo le la, adung ì ye ì buuñaa wo le la fanaa. Ì ko, itolu be a fo la Kambiyankoolu ning ì la peresidango ye, ali abaraka.


Fadil siise 3.4.2008
Kambiya la dibitee bungo yeleta
President.jpg
Sibiti tambilaa keta lung buuñaaring baa le ti Kambiya bankoo kang jang, daameng moo wuli jamaa benta aning kunu kumbaalu mansakundaa kono, ka dibitee bungo daa yeli. Dibitee bungo yeloo mu aada kuwo le ti, bankoo la luwaa ning saritoolu ye meng londi, wo kamma la, Peresidang Jamme naata bankoo la dibitee bungo daa yele Maaci karoo tili muwang ning kononto la. Siirantiyo meng be dibitee bungo to, Faatumata Jahumpa Siise, ate le ye luntangolu jiyaa wo lungo la.

A bengo keta bengo le ti, meng nene mang ke Kambiya bankoo la taarikoo kono, kaatu Peresidang Jamme la diyaamoo kono, a ye bankoo la peresidang kotoo Sir Dawuda Kayirabaa Jawara kumandi bankoo faamaa le la, ka a kotong. A la diyaamoo kono, a ye musoolu jayi ì la dookuu kendoo kang, adung a ye kewolu wakilindi ko, ì ye musoolu la simfaa taa katoo la karoo la bankoo kang. A la diyaamoo to, a ko, kewolu mennu ka musufulanjangolu futuu, wolu be naamoo joo la le. A ko, fanaa n`ka m`paree ning n`na Moofinduu paree ñaalu la, wo to le a naata ñing fo ko, ning moo-wo-moo ye suit dung aning necktie, wo fanaa be naamoo joo la le. Bitung kafoo ye ì fayi jeloo ti.

Peresidang Jamme la diyaamoo to, a ye fannaalu bee le maa a la mansakundaa koto. A diyaamuta fankoo la kuwo la le, londoo, jaatakendeyaa, senoo, kurango ning jiyo, julayaa la kuwo ning dookuu sotoo, Tubaabu luntangolu la bundaa, ñeemuta bundaa, kibaaroolu ning ñoo moyoo, luwaa bundaa, tankoo bundaa, aning ì ñong koteng jamaa.      
 

Fadil siise 3.4.2008
Saatewolu ye Babilon boyinkang

Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang Dimaasi tambilaa la, wolu ye a yitandi ko, saatee saba le kafuta ñoo ma, ì taata boyi Babilon saatewo kang Kombo bankoo la saalung tundoo la. Wo saatee saboo mennu taata Babilon boyinkang, wolu le mu Kombo Lameng ti, Makumbayaa aning Mandinaring. Kibaaroolu to, moolu mennu kafuta ñoo ma ka bo ñing saatewolu to taaring, wolu sitaa fo moo tang seyi ning seyi.
Ì be taa la Babilon boyinkang na tumoo meng na, ì ning joorangolu le taata mennu be ko, fangolu, kaaroomoolu, somboolu, muroolu, martoolu, macoolu aning kidoolu ning ì kesoolu. Ì naata saatewo ñing boyinkang wo le ñaama. Ì ye koridaalu jani jee, aning motoolu, hani moo doolu ye ì la bungolu mennu dati ka ì loo jee, ì ye wolu bee le boyi duuma. Ì la wo maasiiboo tumoo la, soojaroolu naata futa ì ma jee, wo to le loodulaa keta ì la tiñaaroo la. Soojaroolu ye ì moo tang seyi ning seyi le muta, bitung poliisoolu naata ì samba poliisi kundaa to meng be Banjulunding.

Teneng lungo soomandaa la, ì naata ì samba Birikaama Kiitiibungo to, kiitiibungo naata ì tuumi fannaa saba la.
- Fannaa foloo to, luwaa ye ì tuumi le ko, Maaci karoo tili tang saboo la, ì ye joorangolu le sika jamaa kono, ka taa boyi saatewo kang, meng ning luwaa mang taa ñoo la.
- Fannaa fulanjango to, luwaa ye ì tuumi le ko, wo lung kilingo la, ì tarata daajikantangyaa le la Babilon saatewo kono, ì ning joorangolu ning kidoolu.   
- Fannaa sabanjango to, luwaa ye ì tuumi le ko, wo lung kilingo la, itolu moo tang seyi ning seyoo la boyinkandiroo to, ì pareeta le hani ka moo faa, adung wo ning luwaa mang taa ñoo la.

Ñing moolu mennu tuumita ñing kuwolu la, itolu balanta wo tuumiroolu bee la le, kaatu ì ko, Babilon mang ke saatewo ti, meng sotota. Wo to le poliisoo meng marata ì la kiitiyo kuwo la, ye daaniroo ke kiitiyo sawundoo la. Bari a ye kiitiikuntulaa daani fanaa ko, a kana song ì la beeloo la, kaatu wo si a la dookuwo koleyandi noo le. Bitung kiitiikuntalaa naata ì la kiitiyo sawundi.


Lamin Demba 3.4.2008
Peresidang kutoo ye siirango taa Bostuwana

Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Bostuwana bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, peresidang kutoo le ye siirango taa Bostuwana bankoo kang. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Bostuwanankoolu ye ì la peresidang kutoo kalindi le, adung a ye a la siirango taa kayiroo le kono. Ñing peresidang kutoo ì ka a fo meng ye Seretse Khama lan Khama, ate ye siirango taa Festus Mogae le bulu, meng ye i dahaa kayiroo kono, kabiring a la waatoo banta. Bostuwana la ñing peresidang falingñaa ye a ke sampuloo le ti Moofinduu kono, sako ì naaneeñoolu mennu mu Simbabuwe ti.