 |
Kibaaroolu ka bo Okutoba karoo ka taa Disemba karoo, 2008 |
|
|
 Fadil Siise 23.12.2008Soojaroolu le be Guinea Konacry bankoo maraling
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la BBC kibaaribundaa to bii Talaata lungo la, wolu ye a yitandi ko, soojaroolu le be maraloo la Guinea Kanacry bankoo kang. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye ñing ne fo ko, ì la bankoo peresidango Lansana Konte, wo le ming jiyo dooyaata kunung Tenengo la. Ì ye a yitandi ko, ì la dibitee bungo la ñaatonkoo Abubakar Sompare, wo le ye sango ñing kankulaa bankoo la telee bungo to kunung. M`be temboo meng to teng, BBC la kibaaritaalaa ye ñing yitandi ko, bankoo soojaroolu le be maraloo la Konacry jee, ka a je ko, tenkungo ning kayiroo ye sabati bankoo kang. Taalaa peresidang Lansana Konte le keta Guinea la peresidang fulanjango ti, biring ì ye ì fang soto Fransi bankoo bulu 1958 sango la. Ate taalaa ñing ye maraloo dati 1984 sango le la, ka bo ning kuudeetaa la, adung a ye maraloo ke le fo kunung Talaatoo la, ñing karoo tili muwang ning fuloo, tumoo meng na a ye i danku Maariyo ma. Taalaa Peresidang Konte la maraloo wucoo kono, kariteefayoo keta siiñaa saba dorong ne Guinea bankoo kang. Adung moo jamaa ye ñing fo ko, neemafeng jamaa le be ì la bankoo kang, bari hani wo, ñaatotaa keta kuu le ti, meng mang soto Guinea.
|
|
Fadil Siise 23.12.2008 Bakawu alkaaloo ye kiliroo ke siiñooyaa hakoo la
Kibaaroolu mennu funtita Observer kibaaribundaa to lookung tambilaa kono, wolu ye a yitandi ko, alkaaloo meng be Bakawu saatewo kono, Luntang Jayite, wo le ye kiliroo ke siiñooyaa hakoo la, Kiristiyaanoolu la kuwo to. Ì ye a yitandi ko, a ye ñing kiliroo ke Observer fango la kibaaribundaa le to ko, moo-wo-moo kana maakango ke, meng mang ñang, Kiristiyaanoolu la baturidulaalu daala, sako ì la baturiwaatoolu la. A la diyaamoo kono a ye ñing yitandi ko, hadamayaa meng be Musilimoolu ning Kiristiyaanoolu teema ñing bankoo kang jang, wo mu kuu le ti meng meeta. A ko, ñing siiñooyaa ning hadamayaa fango yitandita le, a mang mee, tumoo meng na Katolikoolu la ñaatonkoo wulita ka taa Banjunu Imaam Ratib kontong, a la koridaa to.
A tententa ka dandalaaroo dii motoborindilaalu la ko, ì ye fata ì la korineelu kumandi la kensenke Kiristiyaanoolu la baturidulaalu daala. A ko, hadamayaa meng be ñing diina fuloo teema, wo mang ñang na tiñaa la. Labango la a ko, a be bankoo bee kontong na Kirismaasi diimaa la, aning sankuta diimaa, 2009. |
|
Dembo Jaata 23.12.2008 Karandirilaa funtita kiitiyo ñaatilingo la Egypt bankoo kang
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, karandirilaa doo meng be Egypt bankoo kang, wo le funtita kiitiyo ñaatilingo la Alexandria. Ñing keta le tumoo meng na ì ye a tuumi ko, a ye sanji tang ning kiling dindingo doo, ì ka a fo meng Islam Arm Badr, le buutee fo a ye a faa, kaatu a ko, ate ye dookuwo meng dii wo la ka a ke suwo kono, wo mang wo ke. A la dindingo ñing buuteering koolaa, a naata dindingo ñing funtindi a la karandiridulaa bungo kono, a ye a busa a konoo to, bitung dindingo ñing ketuta a bulu. Ì naata a borindi lopitaanoo to, a faata daameng. Kibaaroolu ye a yitandi ko, ñing kuwo keta keta Saad Othman karambung dingo le to.
Taalaa mooñoo karandingolu mennu be karambungo ñing to jee, wolu ye kibaaroo doo dii ko, ì karammoo ye ñing taalaa buutee baake le. Hani biring ì be siifaaroolu karango la tumoo meng na, a ko, dindingo ñing mang a la suukono dookuwo ke a ye meng dii a la. Wo to, ñing mang ke a la buuteeri foloo ti.
Dokitaroo fanaa meng ye dindingo ñing wisitee lopitaanoo to, wo ye ñing yitandi le ko, dindingo ñing karakulu fuloo le katita, adung yeloo fanaa loota a kono le, meng ye a yeloo bali taama la. A ko, wo le ye a tinna a mang baluu noo.
|
|
Dembo Jaata 23.12.2008 APRC patiyo le ye kañeeroo ke Ñaanija tundoo kang
Kibaaroolu mennu funtita Ñaanija tundoo kang Kambiya jang, wolu ye a yitandi ko, politiki patiyo meng be maraloo la, APRC, wolu le kañeeta dibitee kariteefayoo to, meng keta jee ñing karoo tili tang ning seyoo la. A kariteefayoo to, APRC patiyo ye Yaayaa Wani le londi, NRP oposisong patiyo ye Salla Yooku londi. Yaayaa Waani meng loota APRC tooyaa la, kariteefayoo koolaa, a ye karitee kese wuli kiling keme luulu aning woorowula le soto, Salla Yooku meng loota NRP patiyo tooyaa la, wo ye karitee kese keme kononto tang woorowula aning karitee kese naani le soto. Wo kamma la, bundaa meng marata kariteefayoo la Kambiya bankoo kang jang (IEC), ye a yitandi ko, APRC patiyo le ye kañeeroo ke wo tundoo kang jee.
Kariteefayi bundaa la ñaatonkoo Mustafa Karayol naata ñing kankulaa ko, Yaayaa Waani le mu Ñaanijankoolu la dibitewo ti, ka dati ñing karoo tili tang ning seyoo la.
|
|
 Fadil Siise 19.12.2008Kibaaritaalaa ye Amerika Peresidango bung samatoo la
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa kono ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kibaaritaalaa doo, Muntadhar Alzaidi, wo le ye Amerikankoolu la peresidango Geoge W. Bush bung a la samatoo la, biring wo be diyaamoo la, Iraqi bankoo kang jee.
Ì ye a yitandi ko, m`be temboo meng to teng, ate kibaaritaalaa fango be mutoo kono le, adung ì ko ì be a wisitee la le, ka a je fo a ye doloo warang siira feng doo le maa, janning a be wo bundiroo ke la.
Ì ye a yitandi ko, Araboolu la aadoo to, wo mu nendiroo le ti. Wo kamma la, ñing ne mu Amerikankoolu la peresidango la kumpabori labango ti bankoo kang, adung Alzaidi ye a bung samatoo ka a neng. A kuwo bee be dending Amerika la keloo le la ì la bankoo kang, ì ye meng dati 2003 sango la.
|
|
Fadil Siise 19.12.2008 Kambaani fula be mutoo kono tapaleeyaa kamma
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo la telee bungo to, wolu ye a yitandi ko, kambaani fula, ì ka a fo mennu ye ko Joseph Sampson aning Babukar Njayi, poliisoolu ye wolu le muta tapaleeyaa la.
A kibaaroo to, poliisoolu ye a yitandi ko, ñing moo fuloo be dookuwo la Castle esansi waafidulaa le to, meng be Burusubi sila kumbeng baa daala. Ì la dookuwo tumoo la, ì naata dalasi wuli tang naani ning wooro wula, keme woorowula ning too (D47,756.49) suuñaa, bitung ì ye a maabo. Ì la wo keering koolaa, ì fangolu naata kibaaroo dii poliisoolu la ko, moolu le naata ì boyinkang ì la dookuudulaa to, ka kodoo buusi ì la. Bari poliisoolu la kisikisiroo kono, ì naata sobi ì la ko, Joseph ning Babukar be tapaleeyaa le la, ì fangolu le ye kodoo ñing suuñaa. Wo to le, ì naata ì kusonsong. Wo kono le mu, ì naata dalasi wuli tang saba ning kiling, keme saba aning tang luulu ning woorowula funtindi. Dalasi wuli tang ning naani keme wooro tang woorowula ning kononto tuta maaboring.
Ñing fondinkee fuloo be buluto Yundumu poliisibundaa to, kisikisiroo kamma la.
|
|
Fadil Siise 19.12.2008 Peresidang Jamme ye masimmaa keme dii kantaribundaalu la
Kibaaroolu mennu funtita Observer kibaari bundaa to ñing Araamisa tambilaa la, wolu ye a yitandi ko, Kambiya bankoo la ñaatonkoo Peresidang Jamme, wo le ye masimmaa keme dii kantaribundaalu la bankoo kang taaring. Ñing masimmaa diyo bengo keta Kootu le, ì ka masinnamaa fengolu dedaa daamengm ning ì tiñaata. A bengo to, bankoo peresidango noomalankoo, Aja Ayisatu Njayi Seedi, ate naata peresidango tooyaa la ka ñing masimmaalu dii kantaribundaalu la.
Ñing masimmaa kemoo janjanta kantari bundaalu mennu teema Kambiya bankoo kang jang, wolu le mu Kambiya poliisi bundaa ti (GPF), Kambiya soojari bundaa (GNA), kantari bundaa meng marata bankoo konokono kuwolu la (GID), kantari bundaa meng marata siirafengolu keloo la bankoo kang (NDEA), aning kullootoo poliisoolu la bundaa (NIA).
Peresidango noomalankoo be diyaamu la tumoo meng na, a ye jayiroo ke Peresidang Jamme la ñing nganiya betoo la, aning Taiwan la deemaaroo. Kambiya soojaroolu la ñaatonka baa, Lantombong Tamba, a ye jayiroo ke Peresidang Jamme la maakoyiri betoo la, kantaribundaalu ye, bankoo kang.
|
|
Fadil Siise 19.12.2008 Sanji tang woorowula keebaa ye moolu bung kidoo la Senekaali
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, sanji tang woorowula keebaa doo le ye kidoo fayi moolu kono Lobali saatewo kono, Matam tundoo kang, Senekaali. Ì ko, jaloolu le ye tulungo soto wo saatewo to jee, bitung moolu be donkililaa la Suruwaa kango to, ate ye a miira, wolu ka ate le tooñee.
Ì ko, moolu be donkiloo ñing laa kang Baaba Maali le ye, meng mu ì la jali baa doo ti, bitung keebaa ñing kamfaatoo baa ko, ì ye ì deyi wo laa la, bitung moo mang a danku. Wo to le, a kamfaatoo naata karituusi kidoo yele moolu kang fo siiñaa saba, kaatu a ko, dindingolu ka a neng ne. Ì naata moo luulu borindi lopitaanoo to, moo fula barama jawuta a kuwo kono.
Ì ye a yitandi ko, a fango dingo be wo moolu kono le, mennu be wo tulundulaa to.
|
|
 Fadil Siise 15.12.2008Keebaa karango be ñaatotaa sotoring Kaasamaasi
Kibaaroolu mennu futata n`na kibaaribundaa to, ka bo Seejo Kaasamaasi tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, keebaa karango be yiriwaa kang baake wo tundoo la le. Kewo meng be maraling wo keebaa karambungolu la wo tundoo kang jee, Keebaa Faati, a ye ñing yitandi ko, ALCAP kafoo le be looring karambaliyaa ning fentangyaa keloo la, itolu la wo tundoo kang. A ko, wo karambungolu ka taamandi kodoo meng na, a ka bo mansakundaa le la bundaa bulu, ì ka a fo meng ye EQPT, mennu la natoo mu ka moolu bee karandi karandiriñaa betoo la. Kewo meng be looring keebaakarandoo kuwo la jee, a too mu Keebaa Faatii le ti.
Adung ALCAP la karambungolu be sotoring saatewolu mennu to Kaasamaasi jee, wolu le mu: Jaafari Santo, Jaafari Duuma, Benme Bijini, Benme Wulli, Benme Jaatakundaa, Jaawo Suukutooto, Jaawo Sumaakundaa, Sibikurooto, Farankundaa Sarahole, Farankundaa Joola. Ñing saatewolu meng-wo-meng ye karandirilaa kiling ne soto, meng be sabatiring jee.
|
|
 Fadil Siise 12.12.2008Peresidang Jamme la Bannasali kontondiroo
Kambiya bankoo la ñaatonkoo Peresidang Yaayaa A.J.J. Jamme, a ye bannasali kontondiroo ke bankoo moolu la. A mu aada kuu le ti Kambiya jang, bankoo la ñaatonkoo ka kontondiroo ke a la bankoo moolu la, aning ka ì yaamari. A ye a la diyaamoo dati ning Daamansoo le tentoo la, meng ye moolu jeerindi ñinang Bannasaloo fanaa la, kayiroo kono.
Peresidang Jamme la ñinang kontondiroo ning yaamaroo bee tilinta kayiroo le la Musilimoolu teema aning kambengo. A la diyamoo kono, a ye ñing bambandi ko, moolu mennu ka ì fang kili Musilimoolu la duniyaa kono, aning ì ka maasiiba kuwolu ke Musilimeyaa tooyaa la ka Musilimeyaa too kuyaa, wolu la kuwo ñanta kele la le ka ì bondi duniyaa kono. A ko, wo moo ~siifaalu le ka Musilimeyaa too tiñaa ka bo ning ì la kuu jawu kewolu la. Wo kamma la, a ye kiliroo ke Musilimoolu bee la duniyaa kono, ka ke kiling ti.
A la diyaamoo kono, a ye Musilimoolu hakiloo bulandi ì ñong Musilimoolu la, mennu be Palestine bankoo kang ko, ì si duwaa wolu ye, kaatu wolu te Bannasaloo juura noo la kayiroo kono ko, Musilime doolu be a ke la ñaameng.
A la diyaamoo kono, a ye yaamari jamaa dii diinoo la kuwo to le, aning meng ñanta ke la diinoo kono, surtu kayiroo ning ñoodeemaa.
|
|
Lamin Demba 11.12.2008 Sunkutu keme saba borita ñaakaaboyoo la Keniya
Maakoyirilaa kafoo, ì ka a fo meng ye Red Cross, ì la moolu mennu be dookuwo la Keniya bankoo tiliboo karoo la, wolu le ye a yitandi ko, sunkutoolu mennu si taa fo moo keme saba ñong, wolu le borita ñaakaaboyoo la. Ì ko, ñinnu borita ñaakaaboyoo ma le, ì naata ì fang karafa itolu la koridaalu to taaring Keniya bankoo kang jee.
Ñing sunkutoolu ko, ì la alifaalu le lafita ì diyaakuyaa samba la ñaakaa to, wo le ye a tinna ì borita ka ì fangolu tanka. Ì ko, ñing borilaalu kono, doolu siyo be sanji kononto dorong ne. ~Wo deemaari baalu ye ñing fanaa yitandi ko, Keniya bankoo la wo tundoo kang jee, ì ka sunkutinding keme fula ñong ne samba ñaakaa to, Alla la tili-wo-tili.
|
|
Lamin Demba 11.12.2008 Iboolu ko, musilimoolu ye ì la furewolu wuri
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Nigeria bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ì la siyolu mennu mu Iboolu ti, Jos saatee baa to, wolu le ko, musilimoolu ye ì la furewolu wuri. Lookung fula koomanto fitinoo wulita musilimoolu ning kiristiyaanoolu teema Jos saatee baa to le, politikoo kamma la. Bitung a fitinoo kono, moo keme saba ñong naata foo ì niyolu la.
Bari Iboolu naata kiliroo ke ko, itolu la moolu mennu faata a kuwo kono, ì mang wolu bee furewolu je. Ì ko, musilimoolu le ye wolu ning ì la furewolu baadee. Wo kamma la Iboolu ko, ì lafita le, musilimoolu ye ì la furewolu wuri, itolu ye ì la furewolu juubee wolu kono. M`be temboo meng to teng, Iboolu ye ì la balango yitandi le ko, fo musilimoolu si ì la furewolu wuri dorong. Musilimoolu la karoo la, diyaamulaa meng diyaamuta ì tooyaa la, wo ye ñing ne yitandi ko, Iboolu la wo kanindiroolu mu fitina maamandoo le ti dorong, wo koolaa, feng te.
|
|
Lamin Demba 11.12.2008 ”Zimbabwe mansakundaa ñanta boyi la le”
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, duniyaa ñaatonkoolu ye kiliroo ke le ko, Zimbabwe mansakundaa ñanta boyi la le. Duniyaa la alifaalu mennu be ko Ankaliteerinkoolu la prime minister, Keniya-nkoolu la prime minister, ~Amerikankoolu la minista meng be ì ning banta la bankoolu teema, aning Arch Bishop meng be South Africa bankoo kang, wolu le ye kiliroo ke ko, keeñaa meng be Zimbabwe saaying, musulahaa ñanta bang na a kuwo to le. Ì ko, Zimbabwe mansakundaa boyita le fokabang, feng-wo-feng ne te bankoo kang moolu si ì fang maakoyi meng na. Ì ko, wo koleyaa be keering, moolu be bori kang ka funti bankoo kang ì la baluwo ñinoo kamma la, saaying maasiiba kuurango doo fanaa naata a daa bula jee, meng mu koleera kuurango ti.
M`be ñing temboo meng to teng, a kuurango ye moo jamaa le faa Zimbabwe bankoo kang jee, adung a kuurango be jamaa le fanaa la. Koleyaa ye a tinna le, hani a jaaralang booroo mang soto noo bankoo kang. A koleyaa ye a tinna le, moo wuli jamaa mang ì la joo soto noo, adung ì la bankoo soojaroolu fangolu be moolu forosee kang ne ko, ì ye wuli ì ning ì ye jerewoo ke.
Ñing koleyaa kuwolu kamma la le, duniyaa ñaatonkoo doolu ye kiliroo ke ko, Robert Mugabe ñanta foroseetoo bondi la a la peresidangyaa siirango to le, fo banku dingolu si kayiroo soto.
|
|
Lamin Demba 11.12.2008 Kongo ning Ruwanda kambenta ka Hutu rebeloolu kele
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, Kongo Kinshasa mansakundaa ning Ruwanda mansakundaa ko, itolu ye kambengo siiñee le ka Hutu rebeloolu kele. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing mansakundaa fuloo ye ñing kambengo siti le tumoo meng na, ñing rebeloolu la kuwo ye sobiñooloo dung Kongo mansakundaa ning Ruwanda mansakundaa teema.
Ñing Hutu rebeloolu tuumita kuu kurung baalu le kewo la, Rwanda la wo siikele jawoo to, meng keta nung. Ì ko, wo rebeli kafu kilingo le taata sabati Kongo bankoo la wo tundoo kang, bitung ì ka taa boyi moolu kang Rwanda bankoo to waati-ning-waati.
M`be temboo meng to teng, ñing banku fuloo la mansakundaalu ye ì kango dii ñoo la le ka ì la soojaroolu kii Kongo la wo tundoo kang fo ì si ñing Hutu rebeloolu turoo bang, aning ka a je ko, kayiroo ye sabati ñing banku fuloo teema.
|
|
Fadil Siise 04.12.2008 Politikoo yelemeta diina keloo ti Najiriya
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, politikoo naata yelema fitinoo le ti Musilimoolu ning Kiristiyaanoolu teema Najiriya bankoo kang. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, a keloo keta bankoo la kapitali baa doo le to, ì ka a fo meng ye Jos. I ko, moolu mennu faata a kuwo kono, wolu siyaata moo keme saba ti le, adung keme jamaa be laaring lopitaanoo to jaaraloo la, ñing temboo la.
Dokitaroo meng be lopitaani baa ñing to jee, a be diyaamu la kibaaritaalaa ye tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, diina keloo mang ke kuu kuta ti wo tundoo kang. A ko, diina keloolu mennu keta nung wo tundoo kang jee, moolu ka ñoo barama warang ñoo faa joorangolu mennu la, wolu mu fangolu le ti, tamboolu aning kaloolu. A ko, bari mennu baramata warang ì faata a kuwo kono saaying teng, a ko wolu mang ke fangolu warang tamboolu la, bari kidi kesoolu le mu.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, diina keloolu mennu keta Najiriya bankoo kang, ñing ñoo faa jawu siifaa nene mang ke jee, adung Najiriya le fanaa mu bankoo ti Moofinduu tilijii bankoolu kono, politikoo ning diina keloo ye maasiiboo ke daameng.
M`be ñing temboo meng to teng, kibaaroolu ye a yitandi ko, tenkungo be kering jee le foloo, kaatu mansakundaa soojaroolu be janjandi Jos kapitaloo to le taaring, kayira sabatindoo kamma la.
|
|
Fadil Siise 04.12.2008 Kewo ye sunkutindingo boyinkang laañooyaa la Banjunu
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, wolu ye a yiatandi ko, sanji tang luulu kewo doo, ì ka a fo meng ye Victor Jaata, wo le ye sanji tang ning kiling sunkutindingo doo fooroseetoo laañooyaa Banjunu kapitaloo to. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ate Victor ye sunkutindingo ñing kili a la bungo le kono ko, a be kodoo le dii la a la. Dindingo ñing dunding koolaa a la bungo kono, a ye wo fooroseetoo laañooyaa. A siiñoolu ye a yitandi ko, Victor dalikuu le mu sunkutunding laañooyaa ti jee.
M`be ñing temboo meng to teng, ate sanji tang luulu kewo ñing be bulu to poliisoolu bulu le, kisikisiroo kamma la. Kibaaroolu mennu funtita ñing waatoo kono Jaareng saatewo to, Janjanbure tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, kewo doo ì ka a fo meng ye Momodu Ba adung a mu ninsi kantarilaa le ti, wo fanaa ye sanji tang ning kiling sunkutindingo le foroseetoo laañooyaa.
Ñing sango kono, bankoo Peresidango ye danlalaaroo ke le ko, a la mansakundaa nene te musulahaa dii la moolu la, mennu ka moolu forosee laañooyaa la, siirafeng safaaroo, warang mennu ka moolu boyinkang, ka ì la fengolu taa diyaakuyaa kono.
UDP politiki patiyo la ñaatonkoo Lawyer Useyinu Daabo, fanaa ye ñing fo le nung ko, saaying waatoo siita ate ye le, adung a te loo la moo-wo-moo ye kiitiyo kono, ka ì deemaa ñing kuu jawu kewo kono. A ko, ka moo forosee laañooyaa la, siirafeng safaaroo, aning boyinkandiroo, mu kuu le ti meng jawuyaata, adung musulahaa mang ñanna tara la wo kuwo to.
|
|
Fadil Siise 01.12.2008 Keloo maasiiboo be waraling DR Kongo bankoo kang
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, keloo semboo be waraling baake DR Kongo bankoo kang ne. M` be temboo meng to teng, rebeloolu la ñaatonka baa Gen. Laurent Nkunda, a ye bengo ke Rutshuru saatee baa la bayee baa to le, a la keledingolu ye daameng taa mansakundaa soojaroolu bulu ñing waatoo kono. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, biring Gen. Laurent Nkunda be dung na bayee kono, moolu ye a bendung ning donkiloolu le la. A dunding koolaa bayee to, BBC la kibaaritaalaa meng tarata Rutshuru jee, a ye ñing yitandi ko, General Nkunda fango ye dindingo le sika aning wo ye i dong moolu ye. A ko, moo jamaa le maabeeta a la wo bengo to jee, bari jamaa fanaa ye ñing ne fo ko, doolu taata jee le dorong bari ì mang laa a la.
Ate rebeli ñaatonkoo Laurent Nkunda, a la keledingolu tuumita kuu tilimbali baalu le kewo la, Kongo jee. Ñing maasiiba keloo meng be keering Kongo bankoo kang jee, a ye a tinna le moo wuli keme fula aning tang luulu ñong, ye ì yaalu bula, adung wolu jamaa mu musoolu ning dindingolu le ti. General Nkunda ko, ate be keloo la, ka a baading Tutsi moolu le tankandi Hutu rebeloolu ma, Rwanda.
Duniyaa bee la kafu baa UN, wolu naata kambeng soojari wuli saba ñong ne kiyo la jee, ka taa kafu UN la soojaroolu ma, mennu be jee, fo kayiroo si sabati noo Kongo bankoo kang. Ì la wo bengo to, ì kambenta poliisi keme saba fanaa keyo la jee le, mennu fanaa be kafu la UN soojaroolu ma, kayira sabatindoo to. Siwiliyanoolu ye UN la soojaroolu mennu be Kongo bankoo kang ñing temboo la tuumi le ko, ì la kata kuwolu mang kaañang itolu fee, ka ì kanandi Tutsi rebeloolu ma.
|
|
![3814_file_Hippos_Sholley[1].jpg](http://mandinka.org/Public/News/00FAE723-000F79E4.7/3814_file_Hippos_Sholley%5B1%5D.jpg "3814_file_Hippos_Sholley[1].jpg") Dembo Jaata 28.11.2008Maloo doo la kuwo be moolu silanding baake Ñaani tundoo kang
Kibaaroolu mennu funtita Ñaani tundoo kang ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, maani dookulaalu mennu be Ñaani la wo tundoo kang jee, wolu le ye ì la woosii baa yitandi Maloo doo la kuwo to, ì la maanifaroolu kono jee. A maloo la jawuyaa ye a tinna le fang, ì ye a toolaa Usaama bin-Laaden.
Ñaani tundoo la dibitewo Iburayima Manne, a be diyaamu la kibaaritaalaa ye tumoo meng ñing maloo la kuwo to, a ñing yitandi ko, a la tundoo moolu ye ñing maloo toolaa Usaama bin-Laaden ne la, kaatu a ka moolu silandi le, adung a ka moolu deema le fanaa. Maloolu la tiiñaaroo ning ì la kuwo be moolu dewunding baake le mennu be siiring, wo barabaroo la, adung a ka hani ì doolu bali siinoo la le suutoo la. Dibitewo Iburayima Maane ye ñing yitandi ko, maloolu mennu ka tiñaaroo ke maani faroolu kono jee, wolu siyaata le, adung moolu fanaa ye ì toolaa wo le ñaama. A ko, ì ka doo kumandi Kankarang ne la.
Jee moolu ye mali sangaraling baa fula le suutee baake maloo kono mennu ka tiñaari jawoo ke, a ning moo deemoo. Ì ko, Bin-Laaden warata le, a finta, Kankarang koyita le, adung a ye wuleeringo soto a baloo bala. Ñing maloolu la taroo wo maafango la, wo ye silang baa le dung musoolu kono. Ì ye a yitandi ko, ñing mali fuloo fanaa buka beng, kaatu ì ka tu keloo le la, adung ning ì keleta maani faroolu kono daa-wo-daa, ì ka tiñaa baa le ke wolu to.
|
|
 Fadil Siise 27.11.2008Soojaroolu maamanta Guinea-Bissau
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, soojaroo doolu le maamanta Guinea-Bissau bankoo kang ñing sibiti tambilaa la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye ñing yitandi ko, a maamango naata le tumoo meng na Peresidang Joao Bernardo Vieira (nataaloo bala) la patiyo ye kañeeroo ke dibitee karitee fayoo to, meng keta jee. A karitee fayoo to, Peresidang Vieira la patiyo ye siirang tang wooro ning woorowula le kañee, siirang kemoo kono.
A la patiyo la wo kañewo to, Kumba Yala naata balang ko, ate te song na wo kañeeroo la, kaatu a kuwo mang tiling adung ate te song na. Bitung soojaroo doolu naata peresidango ñing na koridaa bung kesoolu la, bari a ye a tara soojari doolu mennu be kantaroo la jee, wolu tarata laaring Peresidang Vieira kang ne, bitung wo le naa ke ate peresidango kungo la kanoo ti. Bari a ñoo fayoo kono, soojari kiling faata jee le, meng tarata laaring peresidang Vieira kang, adung soojari jamaa baramata a kuwo kono le.
BBC la kibaaribundaa ye ñing yitandi ko, biring kidi fayoo ñing datita peresidango la koridaa to Bissau jee, Peresidang Vieira fango le ye talifongo sika, ka kumandiroo ke Senekaali Peresidango la, Abdulayi Wade. Wo to le wolu naata ì la soojaroolu wulindi ka kaa baturoo la ì la bankoo ning Guinea-Bissau naanewo to ko, fo Peresidang Vieira be suulala deemaaroo la, ka a kanandi saayaa ma.
BBC la kibaaritaalaa ye ñing yitandi ko, Guinea-Bissau la soojari jamaa be laaring Kumba Yala le kang, meng keta nung ì la bankoo la Peresidango ti sanji dantang koomanto.
|
|
Fadil Siise 17.11.2008 Ì ye Kambiya ding 76 murundi ka bo Spain
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, fondinkewolu mennu si taa fo moo tang woorowula ning wooro, Spain mansakundaa ye wolu le murundi nang Kambiya bankoo kang jang ñing lookungo kono.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Okutoba kari tambilaa kono, ì ye fondinkee tang woorowula le murundi nang bankoo kang. Nofemba karoo tili saboo la, ì ye moo tang naani murundi nang, Nofemba karoo tili wooroo la, moo tang naani koteng ne futata Banjunu kuluntiilaa jiidulaa to. Ñing lookungo kono, moo tang saba ning wooroo le murundita nang, ate kuluntiilaa jiidulaa kilingo to, ka bo Spain. Ning wolu bee kafuta ñoo ma, a taata kaañang moo tang seyi ning wooro le fee.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, Kambiya la kantaribundaa meng marata moolu la dung ning fintoo la bankoo kang, biring ì ye ì la ñaatonkoo doo ñininkaa a kuwo la, meng mu Olimatu Jamme Sonko ti, a ye a kuwo yitandi le ko, kuu le mu, meng sotota. A la diyaamoo kono, a ye ñing yitandi ko, ñing Nofemba karoo tili wooroo la, ì la dookuu bundaa ye fondinkee tang naani le soto ka bo Spain bankoo kang. A ye ñing yitandi fanaa ko, ñing kari kilingo tili tango la, ì ye fondinkee tang saba ning wooro le soto ka bo ate banku kilingo kang. A ko, wolu bee mu moolu le ti, mennu dunta kulungo la ka taa ning fankaasoo la Kanari jooyewo to ka dung Spain bankoo kang.
|
|
Lamin Demba 14.11.2008 UDP patiyo la ñaatonkoo ye kontondiroo kii Obama ye
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, politiki kafu baa meng be Kambiya bankoo kang jang, ì ka a fo a ye UDP, wolu le la ñaatonkoo Looyaa Useyinu Daabo ye kontondiri leetaroo kii Barack Obama ye, ka a kontong a la kañewo la kariteefayi tambilaa to Amerika bankoo kang. A la wo leetaroo kono, a ye a yitandi ko, a keta a ye seewoo le ti, aning a la patiyo UDP ka Obama kontong a la kañewo la palaasi baa to, Amerika bankoo kang. A ko, Barack Obama la kañewo mang ke taarikoo dammaa ti ñing duniyaa kono, bari kuu le mu, meng ye duniyaa moolu ñaalu yelendi politikoo la karoo la. A ye ñing safee a la leetaroo kono ko, itolu tarata bularing Obama la kampaañoo nooma le, biring a dati dulaa to. A ko fanaa, Barack Obama la kañewo ye jamaani kutoo le bondi, meng mu ñoomoyoo ti duniyaa siyolu teema. A ko, wo mu
kuu kummaa baa le ti, sako Moofinduu bankoolu kang, daa mennu to hadamadingyaa la ñantoo be dasaring. A ko, wo kuu siifaalu le ñanta ke la kuwolu ti, duniyaa ñanta ì loo la mennu to. A ye a la leetaroo kumfaa ning duwaa le la Obama ye ko, a la maraloo tumoo la Alla Mansa Tallaa buloo si tara a kang, ka a so ñaamengo la, Amerika bankoo la ñaatotaa, aning duniyaa bee la ñaatotaa.
|
|
Moodu Kante 14.11.2008 Faloo diita jusuñaburango ti Birikaama kiitiibungo to
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, saatee baa doo to Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, kewo doo, ì ka a fo meng ye Biram Tuure, wo le ye faloo dii Ndeyi Jaaju la jusu ñaburango ti.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to kiitiibungo to, wolu ye a yitandi ko, Biram Tuure ye Ndeyi Jaaju la bitikoo le teyi ka fengolu suuñaa jee, mennu si taa fo dalasi kodoo wuli tang ning woorowula ñong. Ì ye ate Biram Tuure funtindi kiitiibungo ñaatilingo la tumoo meng na, a naata daaniroo ke kiitiikuntulaa la ko, ate mu musufulatiyo le ti, adung ding luulu le be a bulu, wo kamma la a, kiitiibungo si balafaa a ye. Wo to le kiitiikuntulaa Pa Hari Jamme ko a ye ko, a be a sorong na bunjawoo to le fo kari wooro, a la keebaayaa kang. A ko, ning a ye a tara nung, a mu fondinkewo le ti, a la sorondiroo be tambi la wo la le. Wo tumoo le, a naata kiitiyo kuntu ko, a la faloo ning a la sareetoo ning a la fooleesuwo be dii la Ndeyi Jaaju la le, ka wo jusoo ñabu wolu la, bari ate fango be sorong na kasoo to le fo kari wooro.
|
|
Lamin Demba 14.11.2008 Luwaa ye ding maabolaa tuumi ding faa la
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kewo doo ì ka a fo meng ye Josef Fritzl, luwaa ye wo le muta a dingo faa la. Josef Fritzl, ate mu moo le ti, meng nene la kibaaroo funtita Austria bankoo kang ñing sango kono ko, a ye a ding musoo muta le ka a sorong bungo kono fo sanji muwang ning naani ñong. Wo sanji muwang ning naanoo kono, a ye a ding musoo ñing laañooyaa le, adung a ning wo ye dingolu soto le fanaa.
Ì naata ate le funtindi luwaa ñaa tilingo la. Bitung kiitiibungo naata a tuumi a fango dingo faa la. Kaatu ì ko, a la a ding musoo maabo tumoo la, a ning wo ye ding woorowuloo mennu soto, kiling naata wuluu wolu kono le, meng na alihaaloo mang beteyaa baake, bari ate faa balanta wo samba la jaaraloo la, fo wo naata faa. Wo kamma la, ate le ye wo faa. Ì ko, ning kiitiyo ye ate faa muta, a si a siyo too ke noo bunjawoo kono le.
|
|
 Fadil Siise 06.11.2008 Amerikankoolu ye taarikoo funtindi politikoo to
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu bee tarata looring Amerikankoolu la kariteefayoo le kang. A kariteefayoo keta taarikoo le ti duniyaa kono, Moofingo fanaa ye siloo soto daameng ka Amerika bankoo mara. Barack Obama, le keta Moofing foloo ti ka Amerika bankoo la kariteefayoo kañee.
Janning a kariteefayoo be sii la, itolu politiki ñaatonka baa fuloo, John McCain aning Barack Obama meng y kañeeroo ke, tarata nung kampaañi baa le la. Ì la kampaañoo kono, Barack Obama ñaa tilinta Amerika la fankoo le la, meng ye koleyaa kuu baa naati Amerika ding jamaa ye. A ye suuloo yitandi ì la bankoo soojaroolu fanaa la kuwo to le, Iraki bankoo kang.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, biring Amerika soojaroolu ye Iraki peresidango keloo dati 2003 sango la, ka naa bula bii la, ì la soojaroolu moo wuli tang saba, keme wooro wula aning tang wooro ning naa le baramata a kuwo kono. Ì la soojaroolu mennu niyo tuta a keloo to, wolu taata le fo soojari wuli naani keme aning tang kononto. Biring a keloo datita, ka naa bula bii la, Amerika mansakundaa ka doolaaroo biliyong tang ne dung Iraki bankoo kang, kari-wo-kari. Wo ning mansakundaa la loodulaa kotengolu mang ke kiling ti, ì la bankoo kang aning banku kotengolu kang taaring. Tumandoo, moo si a fo noo ko, Amerika bankoo la fankoo boyoo sunta wo le la. Barack Obama la kampaañoo kono, a ñaa tarata tilinding wo kuwolu le la, adung moo jamaa naata karitewo fayi a ye wolu le kang.
Ì la kariteefayoo ye a yitandi duniyaa le ko, tumarankeeyaa warang sii fatanfansoo, wo te keering Amerika bankoo kang.
|
|
Lamin Demba 06.11.2008 Musilimoolu la ñaatonka baalu ning Katolikoolu be bengo la Rooma ~~
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Musilimoolu ning Katolikoolu la ñaatonka baalu mennu be duniyaa kono taaring, wolu le be bengo la Rooma kapitaloo to, ñing lookungo kono.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing diina ñaatonkoolu la bengo be dending ñoofahaamoo le la, aning ka kayiroo sabatindi Musilimoolu ning Kiristiyaanoolu teema duniyaa kono. Ñing bengo naata Musilimoolu ning Katolikoolu la ñaatonkoolu teema le, tumoo meng na 2006 sango kono, Katolikoolu la ñaatonka baa Pope Benedict XVI la diyaamoo doo kono, a ye kumoo doo fo musilimeyaa la kuwo to le, Musilimoolu naata ì la kamfaa yitandi meng to. 2005 sango fanaa kono, bulumakalang dookuulaa doo fanaa ye feng dedaa le, ka a ke Danish kibaari kayitoo bala ko, wo mu Muhammadu le ti, musilimoolu la annabiyoomoo.
Ñing kuu fuloo naata jerewu baa wulindi Musilime banku jamaa kang duniyaa kono. Wo to le, Musilime diina ñaatonka jamaa ning Kiristiyaanoolu la ñaatonka jamaa, mennu si taa fo moo keme fula tang luulu ñong, ka bo banku tang wooro ñong to, naati ñoo kang kayiroo sabatindoo la.
A bengo to, Kiristiyaanoolu la ñaatonkoolu be daaniroo la Musilimoolu la ñaatonkoolu la le, surtu, Sawudi Arebiya ko, ì ye siloo dii Kiristiyaanoolu la, ì fanaa ye ì la baturi dulaalu loo bankoo kang jee.
Ning meng ye Kiristiyaanoolu yirikoo juubee duniyaa kono, ì si taa fo moo biliyong fula ning too ñong, meng biliyong kiling mu Katolikoolu ti. Musilimoolu mu biliyong kiling ning too ñong ne ti duniyaa kono saaying. Duniyaa moolu bee mu biliyong wooro ning talaa ñong, meng talantewo mu Kiristiyaanoolu warang Musilimoolu ti.
|
|
Lamin Demba 31.10.2008 Ì ye musoo kurula bung ka a faa Somaliya
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Somaliya bankoo kang, wolu ye a yitandi ko, musoo doo ì ka a fo meng ye Aisha Ebrihim, sariyango luwaa ye wo le muta ko, a ye kurula bung. Kibaaroolu ye a yitandi ko, sariyango ye ñing musoo muta le, tumoo meng na a fango sonta ko, a ye jeenoo le ke.
A be kiitindi la tumoo meng na saringo ñaatilingo la, a fango ye ñing tooñaayandi le ko, a ye jeenoo ke le, adung a sonta le fanaa ì ye sariyango la kuluuroo laa a kang. Wo to le, ì naata a saareng fo a kango to, bitung moolu naata loo ka a bung beroolu la, fo ì ye a faa.
|
|
Lamin Demba 31.10.2008 Kambiya mansakundaa ye tili saba dii Spectrum kompaniyo la
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang jang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Kambiya mansakundaa ye tili saba le dii Spectrum kompaniyo la ko, ì ye kibaaroo dii mansakundaa la, ì la fankoo taamandi ñaa to Gamtel ning Gamcel talifong bundaa to. Spectrum kompaniyo le be maraling ñing talifong bundaa fuloo la, biring serung sango la.
Mansakundaa ye a yitandi ko, ì ye ñing simfaa taa le tumoo meng na Spectrum kompaniyo mang ì la laahidoo timmandi ì ning Kambiya mansakundaa ye meng siiñee. Ì ko, fanaa moo jamaa le ye ì la kontaanibaliyaa yitandi ko, dookuwo la beteyaa seyita kooma le, tumoo meng na Spectrum kompaniyo ye ì buloo dung Gamtel ning Gamcel talifong bundaa koto. Ì ko, ñing daliiloolu le ye a tinna ì ye ñing simfaa taa Spectrum kompaniyo kamma.
|
|
Lamin Demba 31.10.2008 Karambunto dindingo soronta mansakewo feeyaa la Moroko
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Moroko bankoo kang, wolu ye a yitandi ko, ì ye karambunto dindingo doo le sorong mansakewo feeyaa la.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing kambandingo too mu Yassin Belsal le ti, adung a siyo be sanji tang ne. A tuumita kumakango le falingo la, meng ning luwaa mang taa ñoo la. Ì ye a tuumi kumoo meng falingo la, wo le mu “Alla, bankoo Mansakewo” ì ko, Yassin ye wo faling ko, “Alla, bankoo Barcelona”. Ì ko, a ye wo ke le, kaatu ate Yassin mu Barcelona kata-damfu kafoo kanuntee baa le ti.
Kibaaroo doolu fango naata funti ko, Barcelona katadamfu kafoo ye looyaa le taa ñing dindingo ye, fo a si kana noo bunjawu to taa ma.
|
|
Lamin Demba 31.10.2008 North Korea ko, ì be South Korea tumbung na le
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, North Korea mansakundaa ye dandalaaroo ke South Korea bankoo la le ko, ning ì mang fata ì la maañaalu la, ì ka mennu ke, ì be ì tumbung na le.
North Korea la ñing dandalaaroo naata le tumoo meng na South Korea too kuyaata ko, ì ye kayiti wuli wuloolu le safee ka ì jolong North Korea bankoo kang taaring. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ì ye kumoolu le safee wo kayitoolu bala, ka wolu la bankoo dingolu sukusuku ì la mansakundaa keloo la.
Wo tumoo le mu, North Korea ye dandalaari kolengo laa ì kang ko, ning ì mang fata wo kuu siifaalu ma, ì be ì la bankoo tumbung na le.
|
|
Dembo Jaata 30.10.2008 Polisoolu ye moo muwang ning luulu muta Pooroo to
Kibaaroolu mennu funtita kambiya bankoo la Poori bundaa to, wolu ye a yitandi ko, juma tambilaa la polisoolu ye moo muwang ning luulu le muta soomang daa juunoo la feeri taminaloo to. Poliisoolu naata ì samba Banjunu poliisi kundaa to, ka ì mara jee to. Ì ye ñing moo muwang ning luuloo mennu muta teng, ì tuumita tapaleeyaa le la ko, ì ka ì fangolu ke baarañinoolu le ti feerii taminaloo to jee, ka moolu la bakaasoolu suuñaa.
Moo meng diyaamuta a kuwo la, a ye ñing yitandi ko, ñing mu kuu le ti meng meeta baake, moo si a fo ko, moolu mennu ka ñing maañaa ke, ì dali kuu le mu, kaatu a kuwo meeta ke la le. A la diyaamoo kono, a ko, a ye ñing miira ko, waatoo siita le ka unifomoo dii moolu la mennu ka dookuwo ke taminaloo to, fo dandulaa si ke ñing kalabanteeyaa siifaalu la.
Kibaaroo meng naata funti a kuwo to, wo ye a yitandi ko, ì ye ñing moo muwang ning luuloo tuumi suuñaaroo le la, adung ì be ì samba la luwaa ñaatilingo la le.
|
|
Dembo Jaata 30.10.2008 Moo tang naani ning luulu mutata Brikaama
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, moo tang naani ning luulu le mutata Brikaama saatewo kono, ñing juma tambilaa la. Ñing moolu mennu mutata teng, ì ye a yitandi ko, ì jamaa mu Jinenkoolu le ti. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to wolu ye a yitandi ko, ñing moolu funtita kiitiibungo ñaa tilingo la le tumoo meng na ì tuumi ko, ì ye luwaa tiiñaa fannaa woroowula le la.
Ì ye a yitandi ko, juma lungo tilibuloo la, ñing moolu benta ñoo kang Brikama saatewo le kono, ka ì la balambaayaa yitandi. Ì la wo balango kono, ì naata boyi poliisi kunda kang, meng be Brikama jee, ~ka bundiroo ke jee, aning lopitaanoo to. Ñing mammango bee naata le tumoo meng na, kibaaroo doo janjanta ko, poliisoolu ye Jinenkoo doo le buutee jawuke, adung a la alihaaloo be jawuyaaring ne.
Kiitiikuntulaa baa meng be Brikama jee, a be ñing moolu la kiitiyo kuntu kang tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, ñing balannaalu mang sila-wo-sila soto ka luwaa muta ì fang bulu. Wo kamma la, a naata ì sorong kari saba la bunjawoo to, adung ì bularing koolaa, ì be ì murundi la Jinee konakiri bankoo kang ne, ì bota daameng to. Bari musu fuloo meng daa tarata a kuwo kono, luwaa naata yamfa wolu ye le.
|
|
Fadil Siise 20.10.2008 Bulumakalang dookuulaa ye seedeyaa ke poliisoolu la kuwo to Bundung
Poliisi kee naanoo mennu la kuwo kiitiyo be laaring Bundung kiitiibungo to, wolu le funtita kiitiibungo ñaatilingo la ñing lookung kono. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, kewo doo meng be mutoo kono poliisikundaa ñing to jee, ì ka a fo a ye Aliwu Dansoo, wo le ye seedeyaa dii wolu la kuwo. A ye seedeyaa meng dii ñing poliisi naanoo la kuwo, wo be dending moo tang ning kiling ne la kanoo to kasoo kono Bundung poliisikundaa to. Aliwu Dansoo ye ñing ne yitandi ko:
“Lamin Jamme, Dawuda Jallo, Sisawo Baaji, aning Seehi Soo be ì la dookuwo la le kari tambilaa tili tang ning kilingo la, suutoo. Ì tarata siiring nung perengo le to, biring ntolu moo muwang ning fula be kasoo kono. Suutoo duutalaa la, nga maakango moyi le, bitung n wulita, nga kewo doo je kasoo kono ì fee jee. Wo ye a buloolu wulindi santo, a be Alikuraanoo karang kang. Bitung a naata a je kasoo bundaa yeleta, kasootonkoolu moo tang ning kiling naata kana. Biring wo be ke la tumoo meng na, nga kumandiroo ke le ko, “Sergeant, Sergeant” fo n si ì kalamutandi ñing na ko, moo doolu be bori kang ne, bari moo mang n danku. Bitung n naata a je, poliisoolu be wolu bayindi kang. Wo to le n kafuñoo doo, meng be kasoo kono m fee jee, ye n deemaa ka wo karinaatoo sorong.”
Kiitiikuntulaa Kumba Silla Kamara naata kiitiyo sawundi ñing karoo tili muwang ning woorowuloo to.
|
|
Dembo Jaata 20.10.2008 Katadamfu koolaa keta fitinoo ti Senekaali
Senekaali la tambibaliyaa Moofinduu la katadamfu ñooseeyaa fannaa fulanjango to naata labang fitinoo le la ì dammaalu teema. Kibaaroolu ye a yitandi ko, ì ning Kambiya la Buntaloolu la katadamfoo to, ì meng-wo-meng ye kata daañaa kiling ne soto. Wo kamma la, Senekaali naata foo ì la siidulaa sabanjango la, a ñoosaboo kono. Kabiring toori labango feeta, ì la katadamfu bayee baa to Sibiti lungo la, Senekaalinkoolu moo jamaa le wulita ì la mbeedoolu kang taaring ka mansakundaa la bungolu ning motoolu tiñaa. Bundaa meng marata katadamfoo la Senekaali, ì ye a yitandi ko, tiñaari baa le keta wolu la koridaa to, janning poliisoolu be moolu janjandi la. Katadamfu bayee la palanteeroolu fanaa jamaa le tiñaata.
Ì naata dimbaa mala bayee konoto, aning a banta bee to taaring. Kambiya katadamfulaalu ning juubeerilaalu, kantarilaalu ye wolu muta dulaa kiling ne, tankoo la kuwo kamma la. Moo jamaa le baramata a kuwo kono, bari ì la baramoolu keñaa mang long. Senekaali la juubeerilaalu kamfaata le temboo meng na, ì ye a je ko, ì la katadamfulaalu mang tara katakuu baa ke kang.
Senekaali le foloo ye katoo dundi Kambiya la, bari tumoo meng na katadamfoo ñing tuta miniti dantang dorong, Kambiya naata ì joo. Wo le naata Senekaalinkoolu la katadamfu juubeelaalu kamfaa, bitung ì ye tiñaaroo dati.
|
|
Lamin Demba 17.10.2008 Musoo la kurungyaa ye dindingo dung saayaa to
Kibaaroolu mennu mennu funtita Observer kibaaribundaa to Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko musoo doo, ì ka fo meng ye Mariyaama Saar, wo le ye a kuluuri dingo barama baramañaa jawoo la, meng ye dingo ñing na saayaa saabu.
Mariyaama Saar mu Senekaali dingo le ti, bari a be sabatiring Jufure saatewo le to, Kambiya bankoo kang jang. M`be temboo meng to, a be mutoo kono Baara poliisi koridaa kono. Ì ko, poliisoolu ye a muta ñing Okutoba karoo tili foloo tumoo meng na, a lonta ko, a ye sanji woorowula kuluuri dingo, meng be a bulu, barama a musuyaa to ning muru kandoo la. Ì ko, Mariyaama ye ñing ke, kaatu ñing dindingo buka ate la yaamaroo muta. Wo baramoo naata dindingo la saayaa saabu Sekitemba karoo tili 29 la, adung wo lungo fango la ì ye dindingo baadee kulloo kono.
|
|
Lamin Demba 17.10.2008 Sadaadaanilaalu murundita ì la bankoo kang
Kibaaroolu mennu bota Banjunu kiitiibungo to, wolu ye a yitandi ko, sadaadaanikaa tang ning kiling funtita kiitiyo ñaatilingo la jee, adung moo luulu ì kono mang ke Kambiya bankudingolu ti. Ì ye ì tuumi ko, ì la sadaadaaniñaa ka kalee ning bataa sii moolu la taa ning naa to le. Kiitiikuntulaa meng siita kiitiyo kunna, a ko, sadaadaanoo mu kuu le ti, meng si ke noo, bari doolu ka a ke keñaa meng ñaama, moo te wo taa noo la. Wo kamma la a ko, wo moo luuloo mennu mang ke Kambiya banku dingolu ti, ì ye ì murundi ì wulu bankoolu kang, bayiri ì mang dung bankoo kang nang ning siloo la. A ye Kambiya dingolu fanaa dandalaa ko, ì si fata silakang daaniroo ma.
|
|
Lamin Demba 17.10.2008 Musoo ye sabandingolu wuluu
Musundingo doo, ì ka a fo meng ye Abii Jallo, meng bota Buruufutu saatewo le to, wo le jiidita sabanjangolu ñing Aramisa tambilaa, Okutoba karoo tili 16, BAFROW la lopitaanoo to, Seerekundaa. Dokitaroo doo meng diyaamuta kibaaritaalaalu ye a kuwo la, ì ka a fo a ye Dr. Azadeh, a ko, ñing musoo la konomaayaa tumoo la a ka naa ì la lopitaanoo le to. Kabiring wo waatoo la, ì ye a wisitee, ì ye a long ko, a be ding saba le wuluu la. A ko, wo le ye a tinna biring a la wuluu waatoo siita, a ye ì la lapitaanoo waling.
Dr. Azadeh tententa ka a fo ko, ñing musoo la ñing ding saboo kono, kilingo dorong ne wuluuta a ñaama, fuloo wuluuta ning operee le la. Kibaaroolu ye a yitandi ko, ding fuloo bee mu musoolu le ti, kilingo le mu kewo ti.
|
|
Lamin Demba 17.10.2008 NAWEC la jiyo si ming noo
Kambiya bankoo la teleebung baa, GRTS, wolu ye a dantee ko, Kambiya la jiidookuu bundaa NAWEC mang tanaa soto, adung jiyo si ming noo ka bo ì la pompoolu bee la.
Ñing kankulaaroo sunta ngunungunoo le la, meng ka faniyaa fo NAWEC la kuwo to. Ñing koomakuma kensengolu kamma la, moo jamaa naata laa ko, bankoo la presidango Yaayaa Jamme fango ye kankulaaroo ke ko, moo kana wo jiyo ming, warang ì buloolu warang baloolu kuu wo jiyo la. Ñing keta jaakalikuu baa le ti moo jamaa ye, adung doolu ka a fo ko, moolu mang ñang na hani lampoolu mala ning NAWEC la kurango la.
GRTS ye moolu bee kalamutandi ko, tooñaa te wo kumoolu kono hani domanding, adung NAWEC la kuwolu bee sooneeyaata le. Ì ye moolu dandalaa ñing koomakuma janjandiroo la, meng ning bankoo la luwaa mang taa ñoo la. Ì ko, ning moo-wo-moo ye a siiñoo tara ning faniyaa foo la, a si wo la kuwo dantee poliisoolu ye. Ì ye laahidoo le ke fanaa ko, ning poliisoolu be wo moo muta la, ñing kumoolu sunta meng na, ì be Maaka tikeetoo dii la moo la le, meng ye wo la kuwo waañaari.
M`mang long foloo, fo moo ye ñing tikeetoo soto, meng jarita ñinang sango la dalasi kodoo wuli tang seyi ning wooro la (86.000 dal).
|
|
Fadil Siise 16.10.2008 Kambiya ye katadamfu taarikoo faling ì ning Senekaali teema Nataaloo bala Alaaji Joof Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo la katadamfu kafoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Kambiya katadamfu kafoo ye taarikoo faling ì ning Senekaali teema le. A kuwo bee naata Sibiti tambilaa le, tumoo meng na Kambiya la katadamfu kafoo ning Senekaali katadamfu kafoo ye i beng Senekaali la bayee baa to, Dakaaru.
Katadamfoo taarikoo lonnaalu ñing banku fuloo teema ye ñing yitandi ko, kabiring 1962 sango la, Kambiya bankoo nene mang Senekaali bankoo kañee katadamfoo to, Senekaali le ka tu Kambiya kañee la dorong. Bari taarikoo naata faling ne Sibiti tambilaa la, tumoo meng na, ì ning Kambiya bee ye katadaañaa kiling soto. A katadamfoo tarata dending palaasi ñinoo le la duniyaa bee la katadamfu ñoosaboo to, aning Moofinduu la katadamfu ñoo saboo. Ì ning Kambiya la katadamfoo koolaa, Senekaali daa muumee naata bondi duniyaa Ming moofinduu la katadamfu ñoosaboo to le, fo sanji saba ñong na.
A katadamfoo banding koolaa, Kambiya dingolu mennu tarata katadamfu juubee la Senekaali la bayee baa ñing to jee, wolu ning feng mang tu, bari fo seewoo baa. Kambiya bankoo kang jang, sako kapitaloo ning a dandang na saatee baalu to taaring, siinoo mang ke wo lungo suutoo la. A saamoo soomandaa le naata wara a bee ti, tumoo meng na moo wuli jamaa naata katadamfu kafoo bendung Banjunu kuluntiilaa jiidulaa to.
Bankoo Peresidango la seewoo kamma la, a naata Teneng tambilaa ke foñonding lungo ti bankoo bee kang.
|
|
Fadil Siise 16.10.2008 Moofinduu la musu ñaatonkoolu kafuta ñoo la ñaakaaboyoo keloo to
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Moofinduu tilijii bankoolu la ñaatonkoolu la musoolu ye ì bulu kafu ñoo la le ka ì daa bula ñaakaaboyoo keloo to. Ì ye a yitandi ko, banku woorowula le la musu ñaatonkoolu ye ì daa bula a kuwo to.
Diyaamulaa meng diyaamuta a kuwo, ì ka a fo a ye Saidou Ouedraogo, a ko, Moofinduu la musu ñaatonkoolu mennu pareeta ka ì daa bula a kuwo keloo to, Benin banku ñaatonkoo la musoo be wolu kono le, Ivory Coast, Ghana, Mali, Niger, Togo aning Burkina faso. A ko, ning i ye a juubee, ñaakaaboyoo semboo be waraling banku tang saba le to Moofinduu kono, hani luwaa kolengo laata a kunna too la ñaa-wo-ñaa, aning maasiiboo meng be a kooma. A ko, a kuwo kono, Burkina Faso mu banku le ti, a semboo be waraling daameng to baake, kaatu jee to, bankoo musoolu bee talantewo taata ñaakaa to le. A ko, aadoo keta bataa kuwo doo le ti a kuwo kono, kaatu hani ì ka doolu sorong a kuwo la, wo mang a tinna, wolu ye fata a la.
|
|
 Fadil Siise 16.10.2008Senekaali katadamfu kafoo ye ì la kooci bondi le
Kibaaroolu mennu funtita katadamfoo la karoo la Senekaali bankoo kang, wolu ye a yitandi ko, kafoo meng be siiring Senekaali katadamfoo la kuwo la, wolu le ya ì la kooci Lamin Njaayi foñondi a la palaasoo to, Teneng tambilaa wulaaroo la. Ì la a foñondoo sunta ì ning Kambiya katadamfu kafoo la ñoosaboo le la Sibiti tambilaa la, Senekaali bankoo kang jee.
Lamin Njaayi la dookuwo kono, ì ye a yitandi ko, biring ate ye katadamfu kafoo ñing maroo dati, ka naa bula saaying na, Senekaali bankoo ye kañeeroo ke siiñaa fula dorong ne, ì la kumbeng seyoo kono. Bari moo doolu, ì la ñing kafoo kono, wolu mang song a bondoo la a la palaasoo to, kaatu ì ko, katadamfu kafoo ning a ye waatoo meng siiñee, wo be bang na ñing karoo le faadulaa, wo to, a mang jari ka a bondi a la palaasoo to saayig teng. Bari wo ñaa-wo-ñaa, ì naata a bondi le. Bari katadamfu kafoo ye ñing fo ko, Senekaali la Kambiya kañeebaliyaa te a tinna, itolu te katadamfulaalu joo la ì la kodoo la.
|
|
Fadil Siise 16.10.2008 Poliisi fula be kiitiyo kono nakaroo la kuwo to Kambiya
Kibaaroolu mennu funtita Banjunu kapitaloo to ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, poliisi kee fula, ì ka a fo mennu ye Omaru Daraame aning Iburayima Mbuub, ì ye wolu le funtindi Banjunu kiitiibungo ñaatilingo la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Omaru ning Iburayima mu moolu le ti, mennu ka dukoo muta moolu bulu ì la dookuwo kono.
Ì ye ì tuumi ko, ì ye dukoolu muta, mennu mu dalasi kodoo wuli kiling ti, wuli kiling keme luulu, aning wuli luulu. Moo ì ye kodoo taa meng bulu, a too mu Adama Coor le ti. Bari kabiring kiitiibungo ye wo tuumiroolu fo ì ye kiitiibungo ñaatilingo la, ì balanta wolu la le. Bitun kiitiikuntulaa naata kiitiyo sawundi Okutoba karoo tili muwang ning konontoo to.
|
|
 Lamin Demba 10.10.2008Rebeloolu ye saatee baa doo muta Kongo Kinshasa
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, rebeli kafoo meng be laaring rebeli ñaatonka baa doo kang, ì ka a fo meng ye Laurend Nkunda, wolu le ye Rumangabo saatee baa muta Kongo Kinshasa bankoo kang.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, rebeloolu ye ñing saatee baa buusi mansakundaa soojaroolu ma le kele diminding baa kono, meng keta ì ning soojaroolu teema.
Bari Kongo Kinshasa mansakundaa ye Ruwanda bankoo le tuumi ko, wolu le ye ì la soojaroolu kii nang ka dung Kongo Kinshasa bankoo kang, ka naa kafu rebeloolu ma, a keloo kono. A keloo ye a tinna le, moo wuli jamaa ye ì yaalu bula ka ì niyolu tankandi, surutu musoolu ning dindingolu.
|
|
Lamin Demba 10.10.2008 Kambiya ye tongo laa Cayina la keekeemunkoo kang
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Kambiya bankoo la bundaa meng marata jaatakendeyaa la bankoo kang, wolu ye Cayina la keekeemunkoo waafoo tong ne. A kuwo to, ì ye juloolu kibaari, mennu be bankoo kang safaaroo la ko, ì kana wo keekeemunkoo waafi dulaa to. Ì ko, m`be ñing temboo meng to teng, dinding jamaa le ye koleyaa kuwolu soto ì la jaatakendeyaa la karoo la, meng sunta wo keekeemunkoo domoo la Cayina bankoo kang jee.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, Cayina bankoo fango kang, mansakundaa ye moolu le bula mennu be bitikoolu kumpabo kang taaring, ka a juubee fo bitikitiyo doolu be ñing keekeemunkoo waafi kang ne hani saaying. Kibaaroo to ì ko, a keekeemunkoo ye dindingo doolu la jaatakendeyaa fang ne lanjuuri.
|
|
Fadil Siise 8.10.2008 Menteng sisinoo be soto la Kambiya
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo la Telee bung baa to kunung wulaaroo la, wolu ye a yitandi ko, kewo doo, ì ka a fo meng ye Abubakari Jawara, a tarata nung sabatiring Cayina bankoo kang, wo le ning deemaari bundaa doo naata ka menteng sisinoo yele bankoo kang jang. Ì ye a yitandi ko, a la ñing deemaaroo sotondoo sunta Peresidang Jamme le la wakilindiroo la. A sisinoo taamandoo to, ì ye a yitandi ko, moo keme aning muwang be dookuwo soto la jee le, adung Kambiya ding keme luulu ñong be dookuwo soto la jee le fanaa.
Abubakari ning kibaaritaalu la kacaa to, a ye ñing fo ko, biring a ye ñing sisinoo la kuwo dati tumoo meng na, Peresidang Jamme keta a wakilindilaa dorong ne ti a kuwo to. A ye a la niiseewoo yitandi Peresidango la kuwo to baake le, kaatu itolu ye kenoo meng hapoo kaning sisinoo ñing be loo la daameng, Peresidang Jamme ye wo ñong fula le dii ì la, kaatu a ko, yiriwaa si naa noo le. Jawura ko, a dookuwo be naa dati la saaying, a te mee la, kaatu joorangolu futata bankoo kang ne saaying. Adung yiriding kotengolu mennu be ko duutoo, banaanoo aning lemunoo, wolu fanaa si dookundi noo a sisinoo to le ñaato sining.
|
|
Fadil Siise 8.10.2008 Ì ye Seefoo Taboora Maane foñondi a la palaasoo to le
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Ì ye Seefoo Taboora Maane foñondi a la palaasoo to le. Mansakundaa la bundaa meng marata mansakundaaringolu la bankoo kang taaring, wolu le ye a kibaaroo bankee jamaa moolu ye bankoo la Telee bung baa to, Araba lungo wulaaroo la.
Seefoo Alaaji Taboora Maane mu seefu le ti, meng meeta baake maraloo la Lowa Ñoomi tundoo kang, adung moo si a fo noo Kambiya seefoolu kono, ate le fanaa mu moo ti, meng meeta seefuyaa la bankoo kang. Biring kibaaritaalaalu ye a kacaañooyaa a bondoo la a la palaasoo to, a ye ñing ne fo ko, kuwolu be taa kang ì ñaama le, adung tana mang soto. Kibaaritaalaalu naata katoo ke ka mansakundaaringolu la bundaa kacaañooyaa, bari wo kuwo mang naa ke noo.
Mansakundaa la Seefoo Taboora Maane bondiring koolaa, ì naata Esewunkoolu la alkaloo, Faabaakari Sonko, le seyindi a noo to.
|
|
 Fadil Siise 8.10.2008 Keniyankoolu ye Obama la kuwo safeelaa murundi
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kewo doo, ì ka a fo meng ye Jerome Corsi, Keniya mansakundaa ye wo le murundi a wuluubankoo kang meng mu Amerika ti. Jerome mu moo le ti, meng tarata Baracka Obama la kuwo nooma kang ka a kisikisi, a ye safeeroo ke le fang ko, Obama lafita Keniya bankoo yelemandi la musilime balannaalu la bankoo le ti.
Barack Obama wuluufaa mu Keniya dingo le ti, adung a la kaburoo be Keniya bankoo kang jee le to hani bii. Bari moo jamaa laata ñing na le ko, Jerome la ñing mu polotikoo le ti, kaatu ate fango ye ñing yitandi le ko, ning a pareeta tumoo meng na wo bukoo safeeroo la, a be kulloo baalu le waañaari la, Obama ning Keniya mansakundaa ye mennu sitindi.
Keniyankoolu la kantaribundaa meng marata moolu la dung ning fintoo la Keniya bankoo kang, ì la ñaatonkoo diyaamuta AP kibaaribundaa ye ko, ì ye Jerome Corsi muta hoteloo le to, a be sabatiring daa meng to, kaatu kayiti kendoolu te a bulu puru ka sabati Keniya bankoo kang. Wo to le, wolu naata a murundi a fansung bankoo kang.
|
|
Fadil Siise 8.10.2008 Africell mobayili bundaa be moo keme saba samba la Senekaali
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Africell mobayili bundaa ye laahidoo taa le ko, itolu la mobayili bundaa be fondinkee keme saba samba la Senekaali bankoo kang ne, ka taa Kambiya la katadamfu kafoo sembentungyaa, ì ning Senekaali la katadamfu ñoo saboo to ñing Sibiti naalaa la.
Kambiya katadamfu kafoo la peresidango, Sidii Kinte, a ye ñing yitandi kibaaritaalu la ko, ñing moo keme saboo meng bee be taa la, Africell le ye ì la taatoo ning naatoo paasoo aning ì ñanta kodoo meng joo la ka katadamfoo juubee, bee dunoo taa.
A ko, m`be ñing temboo meng to teng, Bayi Caam meng mu katadamfu fan-club la ñaatonkoo ti, futata Senekaali bankoo kang ne, ka kuwolu parendi ñing katadamfu juubeelaalu ye, aning ka a je ko, kayira ning kayira dorong si sabati ì la taroo wucoo kono Senekaali jee. M`be ñing temboo meng to teng, Kambiya le be palaasi fulanjango to, itolu be fannaa meng to.
|
|
|
 Fadil Siise 30.9.2008Jikoo be Kambiya katadamfoo la kuwo to le hani saying Kibaaroolu mennu funtita Kambiya katadamfoo la karoo la, wolu ye a yitandi ko, jikoo be Kambiya la U-20 la kuwo to le hani ka bii. Dimaasi tambilaa la, Kambiya la katadamfu kafoo, ì ka a fo mennu ye U-20, wolu ning Ghana bankoo la U-20 katadamfu kafoo ye ì beng Ghana la bayee baa to ñing Dimaasi tambilaa la. A katadamfoo to Ghana ye katadaañaa fula le soto, Kambiya ye kiling soto.
U-20 la katadamfu ñoosaboo meng be kering Moofinduu jang, Kambiya le be Ghana ñaato, bari Ghana naata ì kañee katadaañaa fula la, Kambiya ye kiling soto. Ka bo 2006 sango la ka naa bula saaying na, ñing ne mu siiñaa foloo ti, banku koteng na katadamfu kafoo ye Kambiya la U-20 katadamfu kafoo kañee. Kambiya ning Ghana la U-20 katadamfu kafoo be ì beng na le kotenke Okutoba karoo tili tang ning fuloo la, Kambiya la bayee baa to.
Katadamfoo la karoo la saaying teng, parendiri baa le be kering Kambiya la katadamfu kafu baa ning Senekaali la katadamfu kafoo teema, kaatu ì banku fuloo bee suulata kañeeroo le la, a ñoosaboo to. A katadamfu ñoosaboo be ke la Oktoba karoo tili tang ning kilingo le la, adung a be ke la Senekaali bankoo le kang. (Nataaloo bala Dawuda Baa)
|
|
Fadil Siise 30.9.2008 Motoo ye asidango ke Burumang saloo to
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kallaaji saloo la kuwo to, meng ye Foñi ning Kiyang coki ñoo la, adung jamaa ka a kumandi Burumang saloo la, wolu ye a yitandi ko, pasaasee kelekelee meng ka moo muwang samba, wo le ye asidango soto jee, daameng moo luulu ñong foota ì niyo la.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, a kelekelee motoo bota Kiyang Jaataba le ka naa Kallaaji saatewo to joorang dedaa la. Ì la a dedaaring koolaa, biring ì be seyi kang, motoborindilaa le tarata motoo ñing kono, mototiyo, aparantee aning moo naani mennu mu ñeemutalaalu ti. Ì ko, wo ñeemutalaalu be taa kang nung ñeemutoo le la Burumang saloo ñing to jee.
Aparantee ye a yitandi ko, kabiring ì futata Burumang saloo to dorong, motoborindilaa ñing ye a singo yoora le ka loo, wo ñeemutalaalu ye jii motoo kono. A ko, bari ate ning mototiyo ye a je le, motoo ye saloo dandango taki. Bitung itolu ye i fang fayi ka bo motoo kono, bitung motoo ñing naata boyi baa kono wo le ñaama, a ye a yitandi.
Moo keme jamaa naata beng Burumang saloo ñing to, maakoyiroo kamma la, bari ì mang a ke noo. Wo saamoo somandaa juunoo la, ñeemutalaalu ning moo jamaa naata beng saloo ñing to ka furewolu ñini mennu tarata yeemanding. Ì la montoroo waati kiling ñiniroo koolaa, ì naata furee luuloo bee je. Mennu niyo tuta a to, wolu le mu Lama Jawo, Suleemani Jallo, Modu Lamin Konte, Yaayaa Marong aning motoborindilaa Alaaji Kamara. Ì ye a yitandi ko, Lama Jawo ning Suleemani Jallo, wolu mu Kallaaji dingolu le ti. Motoborindilaa Alaji Kamara, Modu Lamin Konte aning Yaayaa Marong meng mu buku kononto karambunto dindingo ti, wolu bee bota Jaataba saatewo le to. Jamaa moolu naata ì sutura
baa daa le la jee.
|
|
Fadil Siise 26.9.2008 Ì ye fondinkewo soo muroo la ka a faa Burusubi
Fondinkewo doo ì ka a fo meng ye Aliwu Jawo, adung a be sabatiring Burusubi saatewo to Kombo Tilijii tundoo kang, boyinkannaalu ye wo le soo muroo la lookung tambilaa kono, ka a faa. Taalaa ñing mu Bansang dingo le ti, Janjambure tundoo kang. Poliisoo meng marata kuujawukelaalu la kuwo kisikisiroo la Birikaama, Detective ASP Faakeebaa Daabo, a ye ñing yitandi ko, tambilaa doo le be tambi kang nung sila kumbeng baa to Burusubi jee, wo le naata soojaroolu kalamutandi, mennu tarata kantaroo la jee maafango la, furewo
ñing na kuwo la.
A ko, mennu ye taalaa ñing boyinkang, wolu le mu Makodu Jahate ti, Aliwu Seeni aning Tayibu Jeng. Poliisoo meng marata a kuwo la, Faakeba Daabo, a ye ñing fo ko, ñing fondinkee saboo lafita nung Kaliilu Jallo le boyinkang na, taalaa ñing ne naata wo kuwo baayi ì bulu, kaatu wo ning wo la futoo jee le keta kiling ti.
Wo to le ñing boyinkannaalu naata taalaa soo muroo la a tamoo to. Ì la wo kuwo koolaa le soojaroolu naata Makodu Jahate muta ì kono, bitung ì ye Kotu poliisikundaa kumandi. Poliisoolu la a wisiteering koolaa, ì ye mobayiloo tara a bulu, a ye meng suuñaa, a ning dalasi keme fula.
Taalaa Aliwu Jawo la saayaa naata long Banjunu lopitaani baa le to.
|
|
Fadil Siise 22.9.2008 Mbuurujanilaalu be jerewoo la Brikama Kibaaroolu mennu funtita bii Teneng lungo la Kambiya bankoo la saatee baa doo to Birikaama, aning a daala saatewolu to taaring, wolu ye a yitandi ko, mbuurujanilaalu ye jerewoo dati. Ì ko, mbuurujanilaalu la ñing
jerewoo sunta Birikaama poliisoolu le la ì nooma la, ì la mbuuroo daa ning a la dooyaa la.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, mbuurujanilaa doolu ye ì la mbuuroolu daa kafu le ka ì waafi kiling dalasi luulu la, adung moo doolu fango woosiita wo mbuurooolu la dooyaa la le. Mbuuru janilaa doo meng na fuuroo be Brikama Ñanbaayi kaabiiloo to, a diyaamuta kibaaritaalaalu ye ko, moo-wo-moo te itolu tuumi noo la mbuuroo daa la seloo la. A ko, fariñibootoo daa mu dalasi keme kononto le ti, adung itolu ka ì la mbuuru janirang loo fanaa sang ne, meng ning leweñoo ning feng kotengolu mang ke kiling ti. A ko, ning i ye wolu bee juubee, a ning itolu mbuuru janilaalu la dookuwo, kañee te ì ye.
Moo jamaa woosiita ko, poliisoolu ye mbuuru janilaalu bula foloo fo ning sunkaroo banta, kaatu moo Musilime jamaa le la baluwo ka tara looring mbuuroo kang sunkaroo kono. M`be ñing temboo meng to teng fang, a kuwo ye a tinna le moolu ka bo nang Birikaama ka naa mbuuroo sang Seerekundaa.
|
|
Fadil Siise 22.9.2008 Asidango ye moo luulu faa
Kibaaroo ye a yitandi ko, Aramisa tambilaa la, soojaroolu la motoo doo le ning pasaasee motoo doo ye asidango soto Yundum sila baa kang. A asidango to, ì ye a yitandi ko, moo luulu le niyo tuta a to. Wo moo luuloo kono, kiling mu soojaroo le ti, meng ye a la soojariyaa karango bang, a mang mee, ì ka a fo a ye Aba Saañang. Moo naani doolu mennu niyo tuta a kuwo kono, wolu mu siwiliyaanoo le ti. Wo moo naanoo kono, ì ye Hadi Jallo, Faatu Baa, aning Abudullayi Baa le suutee, bari moolu mang furee kilingo too long, warang a bodulaa.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, soojaroolu la moto baa ning kelekele motoo ye ì seng ñoo la tumoo meng na, moolu mennu tarata a asidango kono, ì ye ì tariyaatoo borindi Banjunu lopitaani baa le to. Dookuulaa doo Banjunu lopitaani baa kono, ye a yitandi kibaaritaalaa la ko, moolu mennu baramata a kuwo kono, wolu mu moo tang ning kiling ne ti, adung ì be ì la jaaraloo soto kang ne.
Sec. Lt. Omar B. Bojang meng be maraling futañoomoo kuwolu Kambiya bankoo la soojaroolu ye, ye ñing yitandi ko, kisikisiroo be kering ne ka a long, meng mu asidango ñing sababoo ti.
|
|
Fadil Siise 15.9.2008 Ñaanija Dibitewo mutata siirafeng safaaroo la
Kibaaroolu mennu funtita Janjambure tundoo kang, wolu ye a yitandi ko, kantaribundaa meng marata siirafengolu keloo la Kambiya bankoo kang jang, wolu le ye Ñaanijankoolu la dibitewo muta lookung tambilaa kono, a ning kullootoo poliisoo doo, ì ka a fo meng ye Demba Balde. Ì ye a yitandi ko, Demba Balde, ate mu soojaroo le ti nung. Biring a ye i foñoo a la soojariyaa la tumoo meng na, mansakundaa naata a taa ka ke kullootoo poliisoo ti, wo tundoo kang jee. Ì ko, a ning dibitewo Dawuda Maane meeta ñaamasafaaroo la le. Ì ko, soboo keta ì la kuwo la tumoo meng na, bitung ñing kantaribundaa naata bula ì la kuwo nooma, fo ì naata ì muta Bansang saatewo to. Ì la ì mutaring koolaa, ì naata ì samba Bansang poliisikundaa le to ka a ì mara jee to, janning ì ka naa ì naati Banjunu. Ñing siirafeng kelelaalu ye ñaamoo meng nankamoo
muta ì bulu, moo mang wo long foloo.
|
|
Fadil Siise 12.9.2008 Ì ye Amdalaayi kantarilaalu foñondi ì la dookuwo la le
Kibaaroolu mennu funtita Ñoomi tundoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kantari bundaalu mennu bee be jee, ì ye wolu le bee foñondi ì la palaasoolu to. Kantarilaalu mennu be jee, wolu le mu poliisoolu ti, kunlootoo poliisoolu (NIA(, kantaribundaa meng ka siirafengolu kele bankoo kang (Drug Squart), kantaribundaa meng marata moolu la dung ning fintoo la bankoo kang (Immigration) aning naamukaninnaalu (Custom). Ì la ì foñondoo ì la palaasoolu to be dending Carnegie Mineral
kompaniyo la ñaatonkoo la kanoo le la, meng be nung kiitiyo kono. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Charlie kanata ning Ñoomi tundoo le la ka taa ning Amdalaayi la, ka dung Senekaali bankoo kang, daameng a dunta kuluntiilaa la ka taa Ankaliteeri bankoo kang.
|
|
Fadil Siise 10.9.2008 Suluu kanaringo ye moolu dewundi Fajikundaa
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, suluwo doo le kanata ka funti Abuko daafeng maradulaa to, adung a la kuwo ye moolu dewundi Fajikunda le. A suluwo kanata nang daafeng malayandidulaa to daameng, jee ning Fajikundaa mu kiloomeetari saba ñong ne ti.
Musoo doo meng ñaa seedeyaata a suluwo la, ì ka a fo a ye Ami Sawane, a be diyaamu la kibaaritaalaa ye tumoo meng na, a ye ñing fo ko, a keta ate ye jaakaloo le ti tumoo meng na, a ñaa ye suluwo ñing je. A ko, ate be ì la koridaa le kono, a ye moolu moyi wuuri la siloo kang, ì ning boroo. Bitung a funtita wo le ñaama, a ye suluwo je bori la moolu nooma. A ko, ning a mang ke kewo doolu le la deemaaroo ti, suluwo ñing si kasaaroo ke noo moolu la jee le. A ko, kewolu mennu ye suluwo ñing muta, ì ye a muta ning jaloo le la, bitung ì naata a murundi Abuko daafeng maradulaa to.
Kewo doo, ì ka a fo meng ye Usuman Saane, adung a be moolu kono le mennu ye suluwo ñing muta, wo ye ñing yitandi ko, suluwo la kanoo Abuko sunta kantaroo la yomfoo le la. A ye moolu yaamari ko, moo bee si ke koroosirilaa ti, aning loolaa baalu ñing ñong kuu siifaalu to.
|
|
 Fadil Siise 10.9.2008Peresidang Umaru Yar´Aduwa be a la palaasoo seyi la
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Najiriyankoolu la peresidango Umaru Yar´Aduwa, be a la peresidangyaa siirango seyi la le. Ñing kibaaroo funtita le tumoo meng na, meng si taa fo lookung fula ñong, peresidango mang funti jamaa moolu kono, a la kendeyaabaliyaa kamma la. Peresidang Yar´Aduwa la kuurango keta kullooto kuwo le ti hani Najiriya bankoo kang. Kaatu tumoo meng na saasaa ñing ye a boyi, a be taa kang Sawudi Arebiya jaaraloo la, a ko bankoo moolu ye le ko, ate ka taa kumpabooroo le la Sawudi. Bari a la saasaa ñing mang naa maabo noo tumoo meng na, a be jawuyaa kang dorong. Lookung fula koolaa, Peresidang Yar´Aduwa naata funti jamaa moolu kono Najiriya la kapitaloo to Abuja, ka soojari ñaatonka baa doo kalindi. Bari janning wo, a la saasaa fango
wucoo kono, a ye palaasitiyo doolu foñondi ì la palaasoolu to le.
M`be ñing temboo meng to teng, longo keta a la kuwo to le ko, a la kuurango be dending a kookiloo le la. Wo kamma la, jamaa be jikiring ko, a be a la palaasoo seyi la a noomalankoo la le, a te mee la. A la jaatakendeyaa la kuwo to, ì ye a yitandi ko, Peresidang Yar´Aduwa la ñing ye sanji tang ñong soto a la le. Bari ning kibaaritaalaalu ye a ñininkaa waati-wo-waati a la kuurango ñing na, a buka kuma koyi fo jee. A ka ñing dorong ne fo ko, ate niyo be Alla le bulu.
|
|
Fadil Siise 10.9.2008 Ñeemutalaa be deng na le, warang a ye faa kasoo kono
Kibaaroolu mennu funtita Banjul kiitiibung baa to ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, kiitiikuntulaa baa doo, ì ka a fo meng ye Justice M.M.Yanoa, wo le ye kewo doo, ì ka a fo meng ye Salifu Ñang na kiitiyo kuntu ko, a ñanta deng na le ka faa. Kiitiibungo ye a yitandi ko, Salifu mu Senekaali dingo le ti, meng be sabatiring Kambiya jang ñeemutoo la. Ì ko, a ning a dookuuñoo le dunta ñoo la tumoo meng na ì be siloo kang, bari biring ì futata Kunjuru baadaa la, ì naata dung ñoo la ka kele. Wo keloo kono le Salifu ye Alfons So soo muroo la siiñaa saba, meng naata ke wo la saatoo ti.
Looyaa meng loota Salifu ye kiitiyo tumoo la, a ko ñing ne mu Salifu la siiñaa foloo ti ka luwaa tiñaa, adung fondinkewo le a ti, meng ñanta a fang nafaa la. Wo kamma la, a ye daaniroo ke kiitiibungo la ko, ì ye kiitiyo kuntu ning balafaa la. Justice MM Yanoa be ksitiyo kuntu la la tumoo meng na, a ye a yitandi ko, Salifu baadingo doo ye seedeyaa dii kiitiibungo to le ko, Salifu la ye a keleñoo faa le, kaatu wo le semboo warata a ti. A ko, ka dandulaa ke moo faa la, a ye Salifu la kiitiyo kuntu ko, a ñanta deng na le ka faa, warang a ye faa kasoo kono.
|
|
Fadil Siise 2.9.2008 Bello Masaba ñanta musu 82 le bula la, warang a ye faa
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, lookung dantang koomanto kewo meng na kuwo funtita Najiriya bankoo kang ko, a ye musu tang seyi ning wooro le futuu. Ì ka a fo a ye ko, Mohammadu Bello Masaba. A ñanta musu tang seyi ning fula le bula la, warang ì ye a faa. A kibaaroo to, Musilime kafoo doo, ì ka a fo mennu ye ko Jamatu Nasriil Isilam, adung itolu le fanaa siyaata Najiriya bankoo kang, wolu le ye kiitiyo kuntu a la kuwo to ko, a ñanta faa la le, kaatu a ye Musilimeyaa luwaa tiñaa le. Bari tili fula koolaa kantiyolu ye siloo dii a la ka wo saatewo bula, ning dung a mang paree wo la, wo to a ñanta a la musu tang seyi ning fula bula la le. Masaba naata song wo kuwo la le ko, a be wolu bula la le. Bari tili dantang kono dorong, a naata balang ko, ate te wolu bula la, kaatu a ko
luwaa te kering meng ko, moo mang ñang na moo futuu la, a diyaata ì ye ñaameng. A ye a la daliiloo yitandi ko, ate ning wo musoo doolu tarata futuwo la le fo sanji tang saba ñong, adung a ning ì ye dingolu le soto. Wo to ate te jekijeki la lung kiling dorong, a ye wolu ning ì dingolu bula. A ye a kumakango futandi kibaaribundaa jamaa le la, ka bo ning talifong kumandiroo la.
|
|
Fadil Siise 2.9.2008 Moo luulu be kiitiyo kono wutu suuñaa la kuwo to
Kiitiikuntulaa meng be Kanifing kiitiibungo to Kambiya bankoo kang jang, Abullaayi Mbake, wo le woosiita moolu la kuwo to, mennu ka musoolu forosee laañooyaa la, surtu sunkutundingolu. M`be ñing temboo meng to teng, moolu mennu ka moolu boyinkang laañooyaa la, ì moo luulu le la kiitiyo be laaring a la kiitiibungo to. A la diyaamoo kono a ye ñing yitandi ko, Aramisa tambilaa sunkutunding fula funtita a la kiitiibungo ñaatilingo la, doo siyo be sanji tang ning saba, doo be sanji tang ning naani. A ko, keebaa kotoo le ye wolu boyinkang laañooyaa la. A ko fanaa, a nene ye sanji wooro sunkutundingo la kiitiyo kuntu le,
kewo doo ye meng foroseetoo laañooyaa.
Kiitiikuntulaa Abullaayi Mbake, a woosiita adung a ye a la suuloo yitandi baake ñing maasiiba kuwo to le, meng be kering bankoo kang. A ko, luwaa kolengo le ñanta laa la a kuwo kunnatoo la. A ye dandalaaroo dii ko, ate la kiitiibungo nene te musulahaa taamandi la wo moo fasongolu la kuwo to muk.
|
|
Fadil Siise 2.9.2008 Boyinkannaa kiling faata keloo to
Moo kurungolu mennu ka moolu boyinkang ning joorangolu la, Ndunku Kebe saatee moolu ye wolu le moo kiling faa. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to bii Talaata lungo la, wolu ye a yitandi ko, ñing boyinkannaalu ning kidoo le dunta Ndunku Kebe saatewo kono suutoo duutalaa la. Bitung ì naata dung Alaaji Iburayima Ba la koridaa kono ka a boyinkang a la bungo kono.
Ba be diyaamu kang tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, ñing bandiyolu ye a muta tumoo meng na, ì ye kartusoo le loo a kungo to ka a kaning kodoo la. A ko ì ye ko, a mang kodi-wo-kodi soto a bulu jee to. Bitung ì naata ka a lipa a kungo to, bitung a wuurita ka deemaaroo kaning, wo loo ning baroo teema saatee moolu funtita nang ka a maakoyi. Saatee moolu naata tumoo meng na, ñing boyinkannaalu ye a dati ka ì bung kidoo la, meng be ì bulu, bari wo kidifayoo kono, moo kiling boyinkannaalu kono naata barama jawuke. Saatee moolu naata bula a yele bong noo nooma, fo ì taata a furewo je, bari a mooñoo doolu kanata le.
Soboo keta ì la kuwo to le ko, ì mu Senekaalinkoolu le ti, kaatu ì ye Senekaali kodi coroosoo le tara furewo ñing na jiboo kono.
|
|
Fadil Siise 22.8.2008 Zambia bankoo la peresidango minjiyo dooyaata France
Zambia bankoo la peresidango, Levy Mwanawasa, meng siyo be sanji tang luulu ning kononto, Alla ye wo le minjiyo dooyaa a la jaaralidulaa to France bankoo kang.
Kari kiling ning talaa koomanto nung, kibaaroolu funtita a la kuwo to le ko, biring a be nung Moofinduu la denna kafu baa AU la bengo to Egypt bankoo kang, a la ñing saata kuurango ye a boyinkang jee le to. Bitung ì naata a samba lopitaani baa doo to France bankoo kang jaaraloo la. Epireli karoo kono 2006 sango la, ate kuurang kilingo nene ye a boyinkang ne tumoo meng na, ì ye ì ñaa tiling peresidangyaa karatifayi baa la Zambia jee.
Levy Mwanawasa nene keta Afirika Saalum karoo la ñaatotaa kafoo la siirangtiyo ti le, adung a nene keta looyaa fanaa ti le. A naata ke peresidango noomalankoo ti 1990 maafango la. Wo koolaa le a loota peresidangyaa ñinoo la MMD patiyo tooyaa la, daameng a naata kañee kariteefayoo to.
Taalaa, Peresidang Levy Mwanawasa ye ding wooro le tu aning musoo. |
|
Fadil Siise 22.8.2008 Bomufetennaa ye moo 43 faa Algeria
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, Algeria bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, bomufetennaa doo le ye moo tang naani ning saba faa, a ye moo tang saba ning seyi barama jawuke Talaata lungo la. Moolu mennu ñaalu seedeyaata a la, wolu ye a yitandi ko, meng ye ñing bomoo fetendi, a ning motoo le naata puru ka dung poliisoolu la karambungo kono ka bomoo fetendi jee to. A la bomoo fetendi tumoo la, ì ye a yitandi ko, a ye moo jamaa le tara jee, mennu naata ka dung poliisiyaa karango la. Ì ko, moolu mennu faata, aning mennu baramata a kuwo kono, wolu jamaa mu poliisoolu le ti. Ñing boyinkandiroo naata le tumoo meng na, kibaarikayitoo doo ye ripootiroo dii ko, Dimaasi tambilaa la moolu mennu ka ì fang kili Musilime keledingolu la ye moo tang ning kiling ne faa.
Kibaaroolu ye a yitandi ko, Disemba karoo kono serung sango la, bomufetennaa ye moo tang naani ning kiling ne faa nung Algeria bankoo kang, adung a ye moo koteng jamaa barama. Ì ye a yitandi ko, bankoo la tiliboo karoo la, ñing Misilime ding kelelaalu ka tu poliisoolu ning soojaroolu boyinkang na le, aning hani siwiliyangolu. Ì ye soojaroolu la ñaatonkoo doo fango faa le tumoo meng na, soojaroolu naata poliisoolu sembentungyaa wo bomufetengo koolaa.
|
|
Fadil Siise 22.8.2008 Kumbeng labango be Nigeria ning Argentina le teema
Duniyaa la balaboñooto ñoo saba baa meng be kering Bejing kapitaali baa to, China, kibaaroolu ye a yitandi ko, Nigeria ning Argentina le be beng na kumbeng labango to. Nigeria la katadamfu kafoo ning Belgium la katadamfu kafoo le benta saatee baa doo to, ì ka a fo meng ye Shanghai, ì naata wolu kañee kata daañaa naani la, wolu ye kiling soto. Ì ye a yitandi ko, ì ning Argentina meng be naa beng na teng, wolu le ye Brazil bankoo la katadamfu kafoo kañee wo fannaa to.
Ñing mang ke Nigeria katadamfu kafoo la siiñaa foloo ti ka futa kumbeng labango to, warang ka kañeeroo ke a bee la, kaatu Nigeria bankoo le ye kañeeroo ke kumbeng labango la 1996 sango la.
|
|
Fadil Siise 22.8.2008 Kewo ye musu tang seyi ning wooro fuluu Najiriya
Kibaaroolu menu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, kewo doo ì ka a fo meng ye Abubakar Bello, Najiriya bankoo kang, wo le ye musu tang seyi ning wooro futuu, adung a ye ding keme ding tang woorowula le soto wolu la. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, Najiriyankoolu la Musilime kafoolu la ñaatonkoolu ye ñing ne fo Bello la kuwo to ko, a ning itolu daa te kuu kiling, adung wo te Musilimeyaa la kuu ti. Ì ye ñing bambandi ko, Abubakar Bello ye meng ke, wo mu a fansung kuu le ti dorong, bari wo musu futuu siifaa ning diinoo mang taa ñoo la hani domanding, kaatu Isilaamu diinoo ye musu naani le fo.
Ate Bello meng ye ding keme ning tang woorowu soto, biring Ankaliteeri la kibaari bundaa doo ye a ñininkaa, a ko wolu ye le ko, Alla fango ye ate tong ne a la ñing futuwo kang.
|
|
Fadil Siise 16.8.2008 Kudeetaa keta Muritani bankoo kang Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Muritani bankoo la soojaroolu ye kudeetaa le ke
ñing Araba tambilaa.
I la kudeetaa to, ì ye ì la bankoo Peresidango le muta aning a la Prime minister. M`be ñing temboo meng to teng, wolu be mutoo kono ì bulu le. Soojaroolu la kudeetaa daliiloo sunta Peresidango la soojaroolu la ñaatonka baa doolu le bondoo la ì la palaasoolu to. A la wolu bondoo sunta minista tang naani ning seyi le la funtoo la ate la patiyo to, meng be maraloo la. A ko, wo soojaroolu ning wo ministaalu daa be fulee kiling ne.
Ministaalu mennu ye wo ke, wolu ye ñing ne fo ko, Peresidang Abudallahi ye sembe baa le taa, ka kuwolu taamandi meng ning siloo mang taa ñoo la. A kudeetaa keta kayiroo ning tenkungo le kono, kaatu hani moo kiling mang barama a kuwo kono.
Kabiring Muritani bankoo ye a fang soto France mansakundaa bulu, mennu ye ì mara nung, ka naa bula bii la, simfaalu mennu taata kudeetaa la, a taata le fo siñaa tang ñong. Duniyaa la banku jamaa ye dooyaaroo ke a kuwo la le. Moofinduu la kafu baa, AU, fanaa ye dooyaari baa le ke a kuwo la, adung ì ko, soojaroolu ye bankoo murundi maraliñaa kendoo to saaying, a kana ke kuu meering ti.
|
|
Fadil Siise 16.8.2008 Fulandingolu wuluuta, ì bee denta kono kiling na
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya la telee bung baa to kunung wulaaroo la, wolu ye a yitandi ko, musoo doo ì ka a fo meng ye Ramatulayi Jallo, wo le ye fulandingolu wuluu mennu bee denta kono kiling na, Banjunu lopitaani baa to. Jaaralilaalu ye a yitandi ko, biring ì ye baa ñing opeeri, tana-wo-tana mang tara a la, fo kayira ning kayira dorong.
A keta kaawakuwo le ti moo jamaa aning jaaralilaa doolu ye. Jaaralilaa doo diyaamuta lopitaanoo to jee, a ko, biring a ye dookuwo dati ka naa bula ñinang na, wo mu sanji muwang ñong ne ti, bari a nene mang ñing ñong fasongo je. Dr. Mbow la diyaamoo kono, a ye ñing yitandi ko, ñing fulandingolu denta kono kiling na le, bari ì mang deng nuu kiling warang jusu kiling na. A ko, wo to siloo si soto noo le ka ì bondi ñoo bala. A ko fang, ì ye lopitaani baa fula long Tubaabuduu bankoolu kang ne, mennu si ñing fulandingolu bondi noo ñoo bala. Bari kodoo meng si dung noo a kunna, wo be taa le fo miliyong kiling ning talaa ñong. Wo kamma la, ì be deemaari baalu daani la, mennu si maakoyiroo dii noo ì la.
|
|
Fadil Siise 16.8.2008 Poliisoolu ye moofaalu muta
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya la telee bung baa to kunung wulaaroo la, wolu ye a yitandi ko, Kambiya poliisoolu ye moofaalaa doolu le muta. Fondinkewo doo ye moo faa Banjunu kapitaloo to, a la wo faaring koolaa, a borita ka funti kapitaloo kono ka taa maabo Tabookoto, Brikama tundoo kang. A la wo boroo to, poliisoolu la a ñinindiroo to, ì naata a kibaaroo soto ko, a jeta Tabookoto le, wo to le poliisi kundaa meng be Wellinkara, wolu naata a kamma ka a muta. M`be ñing temboo meng to teng, a be buluto poliisoolu bulu le.
Fondinkewo doo fanaa, meng daa bulata moofaa to, meng keta Bundung Muritani, poliisoolu ye a muta Farafeñe saatewo le to, biring a be boring kang ka dung Senekaali bankoo kang.
Kendingo doo fanaa ì ka a fo meng ye Mustafa, ate fanaa ye kewo doo faa le nung serung sango la, baari doo to, Latirikundaa Sabiji. Kabiring wo to, a la kiitiyo tarata kiitiibungo to le. Biring a la kiitiyo wulita Bundung kiitiibungo to tumoo meng na, kiitiikuntulaa naata safeeroo ke kiitiibung baa to ka luwaa la saritoolu parendi a ye, mennu ñanta ke la.
|
|
Fadil Siise 16.8.2008 Simba tulunnaalu moo naani soronta
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo la kundaa baa doo to Bundung, wolu ye a yitandi ko, ì la jee kiitiibungo ye kambaani naani le tuumi moofaa la.
Ì ye a yitandi ko, ñing kambaani naanoo, ì ka a fo mennu ye Muhammed Faal, Aliwu Faal, Iburayima Saañang aning Duudu Jawla, ì ye Simba tulungo le ke Bundung Muritani kaabiiloo to, Julayi karoo tili muwang ning wooroo la, Kanifing tundoo kang. Wo kono, ì denta Iburayima Mooro Nduuru la ka a faa.
Kabiring ì ye ñing tuumiroo fo ì ye kiitiibungo to, itolu Simba naanoo ye kiitiibungo daani moo la loo la ì ye le. Wo to le, kiitiikuntulaa Kumba Silla Kamara naata kiitiyo sawundi ñing karoo tili tang ning kilingo to.
|
|
Fadil Siise 16.8.2008 Sudaninkoolu la minista ye Kambiya kumpabo
Kibaaroolu mennu funtita Kambiya bankoo kang ñing lookungo kono, wolu ye a yitandi ko, Sudaninkoolu la minista meng marata ì la dibitee bungo la kuwo la, Joseph Alkelo, wo le jiita Banjunu kuluntiilaa jiidulaa to ñing lookungo kono, ka naa futa bankoo la Peresidango la, Dr Alhaji Yaya Jamme. A la futoo to, peresidango noomalankoo Aja Ayisatu Njayi Seedi, wo le ye a jiyaa peresidango tooyaa la.
A ning kibaaritaalaalu la kacaa to, Joseph Alkelo ye ñing yitandi ko, a la naa daliiloo be dending duniyaa la kiitiibung baa la tuumiroo le la Peresidango Al-Bashir kang. A ko, ì lafita le, Moofinduu bankoolu ye ì bulu kafu ñooma ka ke kiling ti ka ì deemaa a kuwo kono, fo duniyaa la kiitiibung baa si a kuwo landi kara la foloo kayiroo kamma la. A ko, ning wo keta, wo be kayiroo sabatindoo sooneeyandi la le, itolu be meng kang.
A ye a yitandi ko, Kambiya dammaa mang ke bankoo ti a be meng kumpaboo la ñing kuwo la. Bari a be ñing siloo meng kang teng, a be banku tang ñong ne kumpabo la.
|
|
Fadil Siise 26.7.2008 Peresidang Jamme ye sinsing kutoo daa yele
Sinsing kutoo, ì ka feetoofatoolu ning feng kotengolu dedaa daameng, Peresidang Jamme ye wo le daa yele ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang. A daa yeloo be dending a la mansakundaa la sanji tang ning naanoo maraloo le la. Ñing sinsing kutoo, ì ka a fo meng ye Green Industry, ì ye a yitandi ko, ì be dendikoolu le dedaa la jee, unifomoolu, balaboñooto dung fengolu, dinding seneyandirangolu aning fang seneyandirangolu kamoo to. Peresidang Jamme la diyaamoo kono, a ye ñing yitandi ko, ñing sisinoo yeleta
le ka dookuwo sotondi bankoo fondinkewolu ye. A ko, Tubaabuduu bankoolu ye ì wura le ka dookuwo ke ka ì la bankoo samba ñaato. Wo kamma la, Peresidang Jamme ye a yitandi ko, fondinkewolu ñanta ì daajikoo le faling na ka dookuwo ke bankoo ye, ì ye fata ñing baala siloo taa la. A ko, ning bankoo moolu ye ì wura ka bankoo dookuu, Kambiya si tambi noo Tubaabuduu bankoolu la le. A ye ñing fanaa fo ko, sinsing doo le fanaa be yele la 2009 sango la ka dookuwo sotondi fondinkewolu ye.
Peresidang Jamme ko, ka bo 1994 sango la ka naa bula saaying na, a la mansakundaa ye kodoo meng dung Ñeemuta bundaa to, a taata le fo doolaari kodoo miliyong muwang ñong. A ko, kemoo kono a tang kononto ning konontoo mennu ka ì bunafang a la, wolu mu tumarankewolu le ti. Ñing sisinoo meng yeleta teng, Peresidang Jamme ye a yitandi ko, moo wuli fula ñong be dookuwo soto la jee le.
|
|
Fadil Siise 26.7.2008 Barack Obama be duniyaa yaayi kang
Amerika bankoo la polotiki kafu baa, ì ka a fo meng ye Democrats, ì ye kewo meng londi ì la politiki kafoo tooyaa la, Barack Obama, a be duniyaa yaayi kang ne. A la duniyaa yaayoo be dending a ning duniyaa bankoolu la ñoomoyoo le la, ka a fango parendi peresidangyaa palaasoo ye, a be jikiring meng kañewo la. A la kumpaboroo kono, a ye Pakistan bankoo kumpabo le, German aning Iraq bankoo.
A la Iraq kumpaboroo to, a ning Iraq bankoo la Sunni ñaatonkoo ye kacaa soto le. Wo koolaa a ning Iraq bankoo la Prime minister fanaa ye kacaa soto le, janning a be tenteng na a la taamoo la ka taa Middle East bankoolu to. Obama ning wo ñaatonka fuloo bee la kacaañaa tilinta Amerika soojaroolu funtindoo le la Iraq bankoo kang. Wolu bee woosiita le ko, Amerika soojaroolu la funtoo bankoo kang saaying, ñanta ñorindi la le foloo kayiroo ning tenkungo kamma la. Barack Obama ye ñing ne fo nung ko, ning ate kañeeta kariteefayi naalaa to, a be Amerika soojaroolu funtindi la Iraq bankoo kang ne kari tang ning wooro wucoo
kono.
|
|
 Fadil Siise 26.7.2008Julayi karoo tili 22 juurata
Julayi karoo tili muwang ning fuloo meng ka juura sang-wo-sang kabiring 1994 sango la, a ñinang juuraloo loota fang sotoo ning ngaañaa le kang. Bankoo la ñaatonkoo Peresidang Jamme, a la diyaamoo kono a ye ñaatotaa kuu jamaa le fo. Wolu kono tulumaa fengolu la karoo la, a ko, Sekitemba kari naalaa, a la mansakundaa be a fansung sisinoo londi la le ka bankoo la neema fengolu dookundi. A ko, biring tulumaa fengolu funtita bankoo kang, kompanii jamaa le ye ì dantee a dookundoo la, bari ì ka jooroo meng fo a kung na, wo dooyaata le. A la diyaamoo kono a ye ñing yitandi ko, kompaniyo doolu mennu ka tulumaafengolu dookundi, wolu le fango fankamaayaata tulumaafengolu tiyolu ti. A ko, wo te ke la Kambiya jang. A diyaamuta kuu koteng jamaa le la, Moofinduu ning Tubaabuduu bankoolu la kuwo to. Adung a ye dooyaaroo ke Moofinduu la ñaatonkoo
doolu la, mennu ning Tubaabuduu bankoolu daa ka tara fulee kiling.
Peresidang Jamme ye moolu la taa ning naa fanaa sooneeyandi bankoo kang ne saaying, tumoo meng na a ye boosi kuta jamaa la bundaa yele Julaayi karoo tili muwang ning fuloo juuraloo to. A ye kibaaribundaa doo fanaa yele wo beng kilingo to le, meng be Kambiya bankoo la soojari bundaa koto, ì ka a fo a ye Ahuwa magazine.
Luntangolu mennu maabeeta a juuraloo to, wolu le mu Senekaalinkoolu la Prime minister ti, aning Guinea Konakry la Prime minister. Bankoo la kunukung baalu mennu maabeeta a juuraloo to, wolu le mu peresidango noomalankoolu ti, aning mansakundaa ñaatonkoolu.
|
|
Lamin Demba 23.7.2008 Bamboolu la kuwo be moolu silanding Bakawu Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, bamboolu la kuwo be moolu silanding baake le Bakawu saatewo kono. Ñing lookungo keta lookung ne ti, meng samaa jiyo
siyaata baake. Jiiboroo ye koridaa jamaa le tiñaa, adung koridaa jamaa le faata ning jiyo la fanaa. Wo kono le, Bakawu saateekononkoolu ye jiibuloolu mennu sing fo jiiboroo si funti noo, bamboolu dunta ning wolu le la ka bo Kaacikali bamba dinkoo to, ka naa funti saatewo kono. Bamboolu la wo funtoo saatewo kono, ì ka paree le ka moolu boyinkang. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, bamboolu ye saajii fula le faa, ì la wo funtoo kono.
Kewo meng marata Kaacikali bamboolu la, biring kibaaritaalaa ye a ñininkaa a kuwo la, a ko, tumoo meng na moolu ka wo jiibuloolu sing, ate ko ì ye le ko, ì kana a funtindi Kaacikali bamboolu la taradulaa kang. Bari moolu balanta le, ì taata fo Meeyo yaa ka taa a kuwo dekilaaroo dii jee. Bitung wo naata siloo dii ì la ka jiibuloo funtindi bamboolu la dulaa kang.
|
|
Lamin Demba 23.7.2008 Taarikoo funtita Zimbabwe la politikoo kono
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, taarikoo le funtita Zimbabwe la politikoo kono tumoo meng na, Peresidang Mugabe ning oposiisongolu la ñaatonkoo ye ì buloo dii ñoo la, kayiroo sabatindoo la kuwo to. Ñing keta simfaa kende baa le ti ñing ñaatonka fuloo teema, meng si a tinna, koleyaa meng be Zimbabwe si bo.
Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing ne keta sanji tang ti, ñing ñaatonka fuloo nene mang sii ñoo kang ka kacaa. A bengo koolaa, MDC la patiyo ñaatonkoo Morgan Tsvangirai aning ZANU PF patiyo la ñaatonkoo Robert Mugabe bee kammabenta kayiroo sotondoo la le lookung fula wucoo kono. Ì la kacaa to, ì be juubeeri ke la denna mansakundaa la le aning kariteefayoo la kuwo, meng si a tinna, kayiroo si sabati noo Zimbabwe.
|
|
Lamin Demba 23.7.2008 Ronaldo mang tara waafi kang
Katadamfu kafu baa, ì ka a fo meng ye Manchester United, wolu le la ñaatonkoo diyaamuta katadamfu kafu kotengolu ye ko, Ronaldo mang tara waafi kang. A la ñing diyaamoo naata le tumoo meng na, katadamfu kafu jamaa ye ì ñaa tiling a la katadamfulaa baa la, Ronaldo, surtu Real Madrid. Kibaaroolu ka tu funti la Ronaldo la kuwo to le waati-wo-waati, feng te fo a la katadundoo. Bari kibaaroolu mennu warata a la kuwo to, wolu ye a yitandi le ko, ate fondinkewo fango fanaa be lafiring ne ka katadamfoo ke Real Madrid katadamfu kafoo kono. Bari a be katadamfu kafoo meng kono teng, wolu mang siloo dii a la.
Ñing mu taarikoo le ti saaying Real Madrid katadamfu kafoo la kuwo to ko, katadamfulaa baa-wo-katadamfulaa baa, a ka labang itolu le bulu, kaatu ì ka paree le ka kodi jawoo joo, danko dorong, ì ye wo maarii soto ì la kafoo kono. Bari wo mang ke Ronaldo la kuwo to foloo de, kaatu ì la Manchester katadamfu kafoo la ñaatonkoo ko le, katadamfu kafoolu ye fata Ronaldo ma.
|
|
Lamin Demba 23.7.2008 Musulahaa banta konobolaalu la kuwo to le
Poliisoolu la ñaatonka kutoo meng tombonta, a mang mee, Ensa Baaji, a ye ñing fo ko, musulahaa banta konobolaalu, ding fayilaalu ning moolu la kuwo to le, mennu ka moolu diyaakuyaa laañooyaa la. A ye ñing fo Mandinaba saatewo le to tumoo meng na, ì be kantaribundaa doo yele kang jee, mennu marata moolu la dung ning funtoo la bankoo kang.
A be diyaamu la tumoo meng na, a ye ñing yitandi ko, konobo, ding fayoo, aning ka moolu boyinkang laañooyaa la, a ko, wo mu kuu le ti, meng semboo be wara kang bankoo kang saaying. Wo daliiloo kamma la, a ye ñing bambandi ko, poliisoolu te song na, wo moo siifaalu ye beeli ka bo bunjawoo to. A ko, ka sunkutundingo diyaakuyaa laañooyaa, meng siyo mang tambi sanji tang ning wooro la, wo mu luwaa tiñaa baa le ti, adung beeli kuu te tara la wo to. A la diyaamoo kono a ko, moolu mennu fanaa ka paree ka ì fangolu faa, wolu fanaa te beeli la ka funti bunjawoo kono. A ye saateemoolu yaamari ka loo kantaribundaa fee fo ì si ì la dookuwo taamandi noo a ñaama.
|
|
Fadil Siise 16.7.2008 Peresidang Omar al-Bashir ñanta muta la le
Duniyaa bee la kiitiibung baa meng marata moo kurungolu la kuwo la duniyaa kono taaring, wolu le ye yaamaroo dii ko, Sudaninkoolu la peresidango al-Bashir, ñanta muta la le. Ì la ñing yaamaroo ko, a ñanta muta la le, be looring tilimbaliyaa faaroolu le kang, mennu be kering Darfur tundoo kang. Kiitiibungo ye ñing fo ko, Sudaninkoolu la peresidango le buloo be moo wuli keme saba ñong na saayaa koto, aning moo miliyong fula ning too la wudaayoo. Duniyaa la kiitiibung baa ye ñing fo le, kaatu ì ko, balannaalu mennu bee be Sudan bankoo kang, wolu ning Peresidang Basir be ñoo kalama le.
A moofaa jawoo ning a maasiiboo bee ka laa moofingolu le kang Sudan bankoo kang, bari moo koyoolu mennu be jee, tana buka wolu soto. Ì ye a yitandi ko, Peresidang al-Bashir le ka a la bankoo soojaroolu ning Janjaweed militiya keledingolu wulindi ka taa moofaa jawoolu la taaring. Ì la wo kuu jawu kewo kono, ì ye moo wuli keme saba ñong ne faa, ì ye a tinna le moo miliyong fula ning too be wudaayiring, ì ning konkoo jawoo ning mindoo. A maasiiboo tilinta siyolu mennu la, wolu le mu Fur siyo ti, Masalit aning Zaghawa, ì ka ñing siyolu le tilimbaliyaa faa Sudan Darfur tundoo kang. Bari Peresidang al-Bashir la mansakundaa balanta wo la le ko, a mang ke tooñaa ti, adung ì ko, wo be a tinna le kayiroo la sabatoo be koleyaa la Sudan. Bari duniyaa la kiibung baa ye bayiroo ke wo kuwo la le.
|
|
Fadil Siise 16.7.2008 Kiiliyaa kanoo ye faaroo ke South Africa
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, sanji tang naani ning seyi kewo doo meng mu deemalaa ti, wo le ye a la sunkutu kotoo ning kee doo faa, a ning ate fango. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing deemalaa ning musoo ñing tarata kanoo la le fo sanji tang ñong, wo koolaa le musoo ñing ning kee doo naata tara kanoo la.
Ì ko, biring musoo ñing ning wo kee doo ye kanoo dati, ate faarilaa nene ko ì ye le, a be ì soto la le lung kiling. Ì ko, a la faaroo naata le tumoo meng na, kewo ñing ye ì deleng siloo kang senekunkoolu to, bitung a ye kewo le foloo bung kesoo la a sisoo to a la motoo kono. A naata taa a kang motoo ñing to, a ye kidoo loo a tuloo to ka a bung, ka a kungo teyi. Posiisoolu ye musoo fanaa furewo tara laaring motoo daala le, kidi kesenoolu be a kungo bala.
Ate kewo ñing na faaraa koolaa, a ye a la motoo taa ka seyi a la suwo kono. A futaring koolaa a la suwo kono, a ye a baadinkewo doo kumandi talifango to ka a fo wo ye ko, a ye ñing moo fuloo faa le, adung a ka naa a fango fanaa faa le. Wo koolaa le a ye kidoo loo a fango sisoo to ka a fango faa.
|
|
Fadil Siise 16.7.2008 Kayira sabatindilaalu moo woorowula faata Darfur Ban Ki-Moon Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, boyinkannaalu ye UN aning AU la kayira sabatindi soojaroolu moo woorowula le faa, adung ì ye doolu barama. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, kayira sabatindi soojaroolu be tamoo le la Darfur dundoo la sonkoduu karoo la, bitung kiditiyolu naata ì la motoo boyinkang. Duniyaa la kafu baa UN la siirantiyo Ban Ki-Moon, a ye dooyaari baa le ke a kuwo la.
Kabiring sanji luulu koomanto keloo datita Sudan la wo Darfur tundoo kang, ka naa bula saaying na, moo wuli keme saba ñong ne faata a kuwo kono. Moo miliyong fula ñong ye ì yaalu bula ka bori fitinoo kamma la. A maasiiboo wulita le tumoo meng na, rebeloolu ye kidoo sika mansakundaa soojaroolu kamma, sii keloo la kuwo to. Arabu koyoolu le tuumita moo fingolu faa jawoo la. A keloo la jawuyaa ning a la mewo kamma la, rebeli kafundingolu siyaata Darfur, aning bandii kensengolu mennu ka kidoo sika ka moolu boyinkang.
|
|
Fadil Siise 16.7.2008 Musoo soronta sanji fula ning dookuu kolengo la kasoo to
Sanji tang saba ning fula musoo doo, ì ka a fo meng ye Binta Jaata, a be sabatiring Faajikundaa, luwaa ye wo le sorong sanji fula ning dookuu kolengo la, kasoo to. Ì ye a yitandi ko, kiitiyo laata Bintu kang ne tumoo meng na, a ye dingo meng wuluu, a ye a bula kamoo huwo kono. Kiitiibungo ye a yitandi ko, a be luwaasoo la koridaa meng kono, wo koridaatiyo le ye a la kuwo repootoo dii poliisikundaa to Welingara. Bitung wolu naata a muta ka a dii kullootoo poliisoolu la. A naata a fo wolu ye, a ye a dingo wuluu le, bitung a ye a jolong kamoo kono.
Biring ì ye kamoo kono juubee, ì mang a je. Ì naata a kusonsong, wo to le a naata tooñaa fo ì ye ko, a ye a dingo monjo-monjo fanoo le kono, a ye a duura nee huwo kono, meng be kamoo kono. Wo to le, wolu ye deemaaribaalu kili, ì ka afo mennu ye firemen, wolu naata dindingo ñing furewo bondi kamu huwo kono. Binta ye tuumiroolu tooñaatandi le, mennu laata a kang. Wo to le kiitiikuntulaa ye a sorong sanji fula ning dookuu kolengo la bunjawoo to.
|
|
Fadil Siise 4.7.2008 Peresidang Jamme ko, Zimbabwe la kariteefayoo beteyaata le . Kambiya bankoo la ñaatonkoo Alhaaji Dr. Yaayaa A.J.J. Jamme ko, Zimbabwe bankoo la kariteefayoo beteyaata le. A ye ñing kumoo fo Banjunu kuluntiilaa jiidulaa le to tumoo meng na, a naata ka bo Moofinduu la kafu baa AU la beng tang ning kilinjango to Egypt bankoo kang. A la diyaamoo kono, a ye MDC patiyo la ñaatonkoo la kuwo fo ko, moo le mu meng be Tubaaboolu buloo kono. A ko, wandi bankoo dingolu te Zimbabwe bankoo mara la kotenke.
Ì la AU bengo la kuwo to, Peresidang Jamme ye ñing yitandi ko, itolu ñaatonkoolu la bengo tarata looring Moofinduu la ñaatotaa le kang, bari a mang ke Zimbabwe ti ko, bantala banku kotengolu ye a miira ñaameng. A ko, Tubaaboolu ka kumoolu dung mennu daa, wolu ning nimisoo le tuta, kaatu AU la suuloo mu Moofinduu la ñaatotaa le ti. A ko, Peresidang Mugabe la kañewo mu tooñaa le ti, adung luwaa sonta a la le. A ko fanaa, ning ì ye a je, Tubaaboolu ye ì daa bula ñing kariteefayoo la kuwo to, ì be ì la suuloo le nooma jee. A ko, kariteefayita dulaa doolu to le Moofinduu jang, moolu faata jee, bari Tubaaboolu mang feng fo a kuwo to, bari Zimbabwe.
South Africa la peresidango Thabo Mbeki, wo balanta Tubaabuduu la kafu baa la le, ì ka a fo meng ye EU ko, Zimbabwe la kariteefayoo mang ke tilingo ning tooñaa kono.
M`be ñing temboo meng to teng, ñaatonkoolu be kata kuwolu ke kang ne ka a je ko, Zimbabwe mansakundaa ye ke denna mansakundaa ti. Bari ZANU PF patiyo meng mu Robert Mugabe la patiyo ti, wolu balanta wo kuwo la le, adung MDC oposisong patiyo fanaa mang song a la.
|
|
Fadil Siise 4.7.2008 Soojaroolu ye Musilime keleding tang wooro faa Caad
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la, wolu ye a yitandi ko, Caadinkoolu la soojaroolu ye Musilime keledingolu moo tang wooro ñong ne faa, tang luulu ñong baramata. Kibaaroolu mennu funtita a kuwo to, wolu ye a yitandi ko, ñing keledingolu mu taaliboolu le ti, mennu be musilime diina ñaatonka baa doo koto, meng ko, ate ka naa jihadoo le dati Caad. Soojaroolu naata taa ate diina ñaatonkoo meng too mu Ahmat Israel Bichara ti, taradulaa ñing murunbeng. Bitung keloo naata wuli a la taaliboolu ning soojaroolu teema wo le ñaama, daameng to, taalibe tang wooro ñong faata aning soojari naani.
Ì ye a yitandi ko, a la taaliboolu ye soojaroolu kele ning hawusaroolu le la, kaloolu aning kaaroomoolu. Ì la mooroo Ahmat Israel Bichara be diyaamu la tumoo meng na, a ko, a la moolu mennu faata a kuwo to, wo ye a niyo toora le, bari a ye ñing fo ko, a be keloo ke la le ñaasiyo bee ñaama ka a je ko Musilimeyaa diina tooñaa batoo ye sabati Caad bankoo kang.
Keloo keta daameng Kouno, jee ning kapitaloo teema mu kiloomeetari keme saba ñong ne ti. Kibaaritaalaa ye Mr. Bachir moyi ñing fo la ko, saaying loodulaa keta ñing teroliisoolu la kuwo la le.
|
|
Fadil Siise 4.7.2008 Balannaalu ye moofaa jawoo dati Somaliya
Kibaaroolu mennu funtita duniyaa la karoo la Somaliya bankoo la kuwo to, wolu ye a yitandi ko, balannaalu mennu be jee, wolu ye moofaa jawoo le dati. Ñing balannaalu mennu ka ì fangolu kili musilime keledingolu la, ì ning mansakundaa soojaroolu ye kele kolengo le ke kapitaloo to Mogadishu aning saateebaa doo daala Mataban. Moolu mennu faata a keloo to, a si taa fo moo muwang ning kiling fee, adung moo tang saba fanaa baramata. Tubaaboolu ka a fo kidoolu mennu ye machine gun, aning kidi jawoolu mennu ka bungo teyi, ì ye wolu le taa ka ñoo fayi. BBC la kibaaritaalaa meng be je, a ye a yitandi ko, a keloo ñongo faamata Somaliya bankoo kang ne.
Kari tambilaa kono, Somaliya mansakundaa ning ñing balannaalu ye siiñeeroo ke kele bango la le, bari doolu ye a kuwo bayi le. Ka bo kari tambilaa kono ka naa bula saaying na, musilime keledingolu ka tu delengo le laa la Somaliya soojaroolu ye taaring, aning ì maakoyi baalu Etiyopiya. Ì ye a yitandi ko, ì la ñing boyinkandiri labango to, siwiliyangolu moo tang ning fula le faata jee, biring ì ye kidoo fayi bungo doo kang, daameng ì ye musoo faa aning a ding fula, adung ì ye a ding saba doolu barama jawuke, Mogadishu sonkoduu karoo la. Kelejawoo keta Etiyopiya soojaroolu fanaa ning ì teema le, biring ì ye wo soojaroolu boyinkang, ì taatoo.
|
|
Fadil Siise 2.7.2008 Nelson Mandela ye Mugabe la kuwo bayi le
Sanji tang kononto peresidang kotoo meng mu keebaa buuñaaring baa ti duniyaa kono, Nelson Mandela, a la diyaamoo kono a la wuluulungo juuroo to Ankaliteeri bankoo kang, a ye dooyaaroo ke Zimbabwe mansakundaa la ko, kuwo meng be kering jee, a ning siloo mang taa ñoo la. Mandela ye a la niisuuloo yitandi tenkungo ning kayiroo la sabatoo to le Zimbabwe.
Moofinduu la kafu baa AU la bengo meng be kering, peresidang jamaa ye jalayiroo ke Mugabe la mansakundaa la le ko, ì la ñing kariteefayoo mang ke ning tilingo la. Ñaatonka jamaa ye ñing fo ko, Zimbabwe mansakundaa ñanta tong na AU la kafoo kono le. Botswana mansakundaa ye jalayiri baa ke Mugabe mansakundaa la maraloo la le ko, kuu le mu meng ning siloo mang taa hani domanding.
MDC oposisong patii baa la ñaatonkoo Morgan Tsvangirai, a ye a daa bondi kariteefayoo to le tumoo meng na poliisoolu ka tu a muta la waati-wo-waati, a la patiyo moo doolu fanaa foota ì niyolu la. Labango la, Peresidang Mugabe naata a fo ko, keloo le be ke la, bari ate te peresidangyaa siirango bula la. Ì la Peresidang Mugabe kalindoo tumoo la, a la Zanu PF patiyo moo doolu taata boyi senelaa doolu le kang ka ì buutee sangaranke. Ì ye sanji tang woorowula kewo doo, meng too mu Mike Campbell ti, a ning a la musoo Angela buutee le fo ì ye ì buloolu kati, adung ì ye ì forosee ka kayitoo doo siiñee.
M`be ñing temboo meng to teng, bankoolu be ì la ambasadoolu funtindi kang Zimbabwe le, hani meng be siiring duniyaa la kafu baa UN tooyaa la, a la kuwolu loota le, adung a ye kiliroo ke tondiroo le la Zimbabwe kamma.
|
|
Fadil Siise 2.7.2008 Samaa ye moo kiling faa, a ye jamaa barama
Kibaaroolu mennu funtita ñing lookungo kono Kambiya bankoo kang jang, wolu ye a yitandi ko, samaa ning foño baa meng keta Teneng tambilaa la, a ye dindingo faa Janjambure tundoo kang ne, adung a ye moo jamaa barama fanaa. Ì ye a yitandi ko, a samaa ning foñoo le naata, wo foñoo naata yiroo doo boyindi bungo kang wo sanji saba dindingo ning a wuluulaalu be siinoo la daameng. Bitung Musa Sidibe, meng mu dindingo ñing ti, naata faa wo le ñaama.
A samaa ye moolu mennu la koridaalu tiñaa, wo siyaata moo keme luulu ti le. A ye tiñaaroo ke saatewolu mennu to taaring, wolu le mu Birikama Baa, Soololo, Kawuru, Lameng Kotoo, Baadaala aning Janjambure. Red Cross la deemaari baa meng diyaamuta a kuwo to, Pa Musa Kijera, a ye ñing yitandi ko, moolu la feng jamaa le tiñaata, aning ì la domoroolu.
|
| |